Σερράχης

Ο Σερράχης αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο ποταμό της Κύπρου και πηγάζει από τις βόρειες πλαγιές του Τροόδους και εκβάλλει στη θάλασσα της Μόρφου.

Με συνολικό μήκος που αγγίζει τα 55 χιλιόμετρα, ο Σερράχης θεωρείται από τα πιο σημαντικά ποτάμια στο νησί, αφού συμβάλλει στην ανάπτυξη πλούσιου βιότοπου και αποτελεί μια πλούσια πηγή τροφοδοσίας νερού για την άρδευση περιοχών, για την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής και για την κτηνοτροφία. Μεγάλα και μικρά κανάλια του Σερράχη, οδηγούν το νερό σε αγρούς και περιβόλια, δίνοντας ζωή στις κοινότητες από τις οποίες περνάει, παρόλο που η ροή του είναι μόνο για  3-4 μήνες το χρόνο και προφανώς επηρεάζεται και από τις περιόδους ανομβρίας. Ο ποταμός είναι πόλος έλξης για πολλά είδη της κυπριακής χλωρίδας και πανίδας και λόγω της βιοποικιλότητας και της ομορφιάς του, έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα Φύση 2000.

Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, στις εκβολές του βρέθηκε η κάσα με τα οστά των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα.

Ο Σερράχης, κατά τη διάρκεια της πορείας του και μέχρι να χυθεί στη Μόρφου, εμπλουτίζει τα υπόγεια ύδατα πολλών χωριών της επαρχίας Λευκωσίας και του διαμερίσματος της Μόρφου και ενώνεται με πολλούς μικρότερους ποταμούς με κυριότερους τον Μερίκα, τον Ακάκη και τον Περιστερώνα. Συνεχίζοντας μια μαιανδρική πορεία μέσα από πορτοκαλεώνες του κάμπου της Μόρφου και λίγο πριν χυθεί στη θάλασσα, ενώνεται με τον Οβγό. Στη περιοχή του χωριού Κατωκοπιά ο Σερράχης «μετονομάζεται» σε Βουναρούλιας λόγω της μεγάλης απόθεσης πετρών στη κοίτη του.

Στο Σερράχη έχουν κατασκευαστεί τέσσερα φράγματα, με σπουδαιότερο το φράγμα στο Καλό Χωριό Κλήρου, που είναι και το τρίτο μεγαλύτερο της Κύπρου, χωρητικότητας 82.000 κυβικών μέτρων και με 9 μέτρα ύψος. Τα άλλα τρία φράγματα είναι μικρότερης χωρητικότητας και κατασκευάστηκαν το 1973 και το ένα το 2007. Όλα μαζί τα φράγματα του ποταμού συγκεντρώνουν ποσότητες που ανέρχονται περίπου στα 1.880.000 κυβικά μέτρα νερού.