Παναγία Χρυσολανίτισσα
Η Παναγία Χρυσολανίτισσα είναι η κεντρική εκκλησία της Λάνιας στην επαρχία Λεμεσού της Κύπρου και βρίσκεται στο κέντρο του χωριού.
Μια από τις πάμπολλες εκκλησίες του νησιού και χτισμένη με την κάτασπρη πέτρα της περιοχής, η Παναγία Χρυσολανίτισσα είναι μια βασιλική του 16ου αιώνα που ανακαινίστηκε το 1903. Η σημερινή μορφή της εκκλησίας είναι εντελώς διαφορετική από την παλιά, καθώς ο ναός ήταν σαφώς μικρότερος, με ξύλινη στέγη και δεν υπήρχε γυναικωνίτης.
Το πιο εντυπωσιακό μέρος του ναού είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1676 με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας του Βαλανά του 12ου αιώνα. Η εικόνα μεταφέρθηκε στην Παναγία Χρυσολανίτισσα από τα ερείπια του αρχαίου μοναστηριού που βρισκόταν στα βορειοανατολικά του χωριού, μαζί με άλλες εικόνες και δυο μεγάλους σκαλιστούς μεταλλικούς δίσκους ρωσικής προέλευσης με την αρχαία Σλαβική γραφή στον εξωτερικό κύκλο. Ένας από τους δίσκους αναπαριστά το προπατορικό αμάρτημα.
Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα της Παναγίας του Βαλανά, βρέθηκε στον ομώνυμο λόφο επί Τουρκοκρατίας, όταν ένας βοσκός χτύπησε τη γκλίτσα του στο έδαφος και άκουσε ένα περίεργο θόρυβο, σαν να χτύπησε σε ξύλο. Σκάβοντας, βρήκε ένα μπαούλο, μέσα στο οποίο υπήρχε η εικόνα της Παναγίας του Βαλανά και οι δίσκοι.
Μία ιστορία που δείχνει τη θαυματουργή δράση της Παναγίας, είναι η θεραπεία ενός παιδιού το 2012 που έπασχε από ανίατη ασθένεια και αφού κοιμήθηκε το βράδυ κάτω από την εικόνα, άφησε το αναπηρικό καροτσάκι και αποθεραπεύτηκε.
