Παναγία Χρυσελεούσα Έμπας Πάφου

Η Παναγία Χρυσελεούσα Έμπας Πάφου στην Κύπρο είναι μία από τις πιο σημαντικές εκκλησίες της περιοχής, περίπου στα 3 χιλιόμετρα βόρεια της Πάφου και δέχεται χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.

Ένας πετρόχτιστος ναός βυζαντινού ρυθμού που μέχρι το 1996 ήταν και ο κεντρικός ναός, χτισμένος από το 12^ο αιώνα πάνω στην κεντρική πλατεία του χωριού, η Παναγία Χρυσελεούσα Έμπας Πάφου, είναι τρίκλιτη εκκλησία με δύο τρούλους, αποτελώντας σήμερα συνδυασμό δύο ναών. Το ανατολικό τμήμα χτίστηκε πρώτο, ως σταυροειδής ναός με τρούλο, πιθανότατα στα ερείπια χριστιανικής βασιλικής, ενώ το 13^ο αιώνα, έγινε επέκταση προς τα δυτικά με θολωτό κτίσμα.

Οι αρχικές τοιχογραφίες στο εσωτερικό της Παναγίας Χρυσελεούσας Έμπας Πάφου, είναι του 13^ου αιώνα, αλλά οι περισσότερες χρονολογούνται στον 15^ο και 16^ο αιώνα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, θεωρούνται τεράστιας αρχαιολογικής και ιστορικής αξίας, όπως και οι διάφορες φορητές εικόνες που κοσμούν το ναό. Σημαντικότερη ίσως είναι η νωπογραφία που απεικονίζει το θαύμα του Ιησού στο ψάρεμα, η εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας που αγιογραφήθηκε από τον Κύπριο αγιογράφο Τίτο το 1536, καθώς και η εικόνα του Χριστού που κρατά στο αριστερό του χέρι το Ευαγγέλιο.

Επίσης, στο εσωτερικό της εκκλησίας υπάρχει εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο του 16^ου αιώνα. Η Παναγία Χρυσελεούσα Έμπας Πάφου πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου.