Νερόμυλος Δαλίου

Ο νερόμυλος Δαλίου είναι ένα από τα πολλά αξιοθέατα πολιτισμού της ομώνυμης κωμόπολης της επαρχίας Λευκωσίας στην Κύπρο. Συγκεκριμένα, εντοπίζεται στην τοποθεσία Αγρίδι, με κατεύθυνση την κοινότητα της Ποταμιάς, κι απέναντι από το μεσαιωνικό ξωκλήσι του Αγίου Δημητριανού.

Ήταν ιδιοκτησία του πλούσιου γαιοκτήμονα Τζιαμάλ Μπέη, που κατοικούσε σ’ ένα αρχοντικό της περιοχής, στη θέση που συναντάται σήμερα ο νερόμυλος Δαλίου. Μάλιστα, οι ντόπιοι σήμερα θυμούνται  ότι από το αυλάκι που υπήρχε στο περιβόλι του Μπέη, τροφοδοτούνταν κι ο νερόμυλος. Δίπλα από αυτόν, υπήρχε κι ένα μικρότερο σπίτι, το οποίο χρησιμοποιούσε σαν εξοχικό η κόρη του Μπέη, Φατμά.

Ο νερόμυλος Δαλίου ήταν ο μεγαλύτερος της περιοχής. Εκεί δούλευαν δύο άντρες, οι οποίοι άλεθαν σιτάρι, κριθάρι, πουργούρι και ρόδι. Ο μύλος έκλεισε ένα γύρω το 1950, οπότε και σιγά σιγά ερειπώθηκε. Μόλις, το 2002 ανακηρύχθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων ως Αρχαίο Μνημείο Β’ Πίνακα (μνημείο που βρίσκεται μέσα σε ιδιωτική γη), και μεταξύ του 2007 και 2010, αναπαλαιώθηκε από το δήμο Δαλίου.

Αρχιτεκτονικά, ο μύλος είναι ένα κτίσμα δύο επίπεδων, ενώ συναποτελείται από μια δεξαμενή, τον υδατόπυργο, και τους χώρους της φτερωτής και του αλεστικού μηχανισμού, καθώς και διάφορα μικρότερα βοηθητικά δωμάτια. Σήμερα, στις αίθουσες του νερόμυλου Δαλίου, φιλοξενείται έκθεση φωτογραφίας σχετική με τη διαχείριση του νερού ανά τους αιώνες στην Κύπρο.