Καταλιόντας

Ο Καταλιόντας είναι χωριό της επαρχίας Λευκωσίας στην Κύπρο και απέχει 27 χιλιόμετρα νότια της Λευκωσίας, 74 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Λεμεσού, 49 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λάρνακας και 137 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Πάφου.

Ένας εγκαταλελειμμένος οικισμός στο 1,5 περίπου χιλιόμετρο από τον Αναλιόντα στον οποίο και υπάγεται διοικητικά, ο Καταλιόντας ήταν ένα μικρό χωριό όπου κατοικούσαν Τουρκοκύπριοι την εποχή της αγγλοκρατίας στη μεγαλόνησο και συγκεκριμένα μεταξύ 1925 και 1959. Μετά τις διακοινοτικές ταραχές της δεκαετίας του 1960, η κοινότητα ερήμωσε και οι Τουρκοκύπριοι μεταφέρθηκαν σε τουρκικούς θήλακες που δημιουργήθηκαν εκείνη την περίοδο.

Το χωριό υφίστατο από τα βυζαντινά χρόνια και αργότερα επί Φραγκοκρατίας, ενώ γνώρισε μεγάλη ακμή ως οικισμός επί Ενετοκρατίας, κάτι που υποδηλώνεται και από την ονομασία του. Ο Κάτω Λιόντας ήταν φέουδο μαζί με τον Άνω Λιόντα, και είχαν ως σύμβολο το λιοντάρι. Τα δυο χωριά αποτέλεσαν ενετικά φέουδα με το εν λόγω ζώο του Ευαγγελιστή Μάρκου, να αποτελεί σύμβολο και οικόσημο των Ενετών, δίνοντας και το όνομά του στους οικισμούς (κάτω+λέων). Αργότερα, την εποχή της Τουρκοκρατίας, υπάρχουν αναφορές στον Τουρκοκύπριο μεγαλοκτήμονα της περιοχής, Χιλμί Μπέη, που άναβε το καντήλι στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Μάλιστα, λέγεται ότι κάτω από τον πάλαι ποτέ ξακουστό ναό του Καταλιόντα, υπήρχε υπόγεια σήραγγα που οδηγούσε σε κρύπτη των Χριστιανών κατά τους διωγμούς. Σήμερα, στο σημείο που ήταν χτισμένο το ξωκλήσι, υπάρχουν τα ερείπιά του, ενώ η θαυματουργή εικόνα του Αγίου Γεωργίου, φυλάσσεται στην Αρχιεπισκοπή Κύπρου.