Γεφύρι Τζελεφού

Το Γεφύρι Τζελεφού είναι το μεγαλύτερο μεσαιωνικό γεφύρι στην Κύπρο και βρίσκεται στο δάσος της Πάφου, κοντά στον εκδρομικό χώρο Πέρα Βάσας και στον υδατοφράκτη της Αρμίνου, αποτελώντας ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα φύσης του νησιού.

Μια παλιά γέφυρα που χτίστηκε κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας στη μεγαλόνησο (1489-1571), το πέτρινο Γεφύρι Τζελεφού (ή και γεφύρι Τζιελεφού) σώζεται σε άριστη κατάσταση, έχει οξυκόρυφο τόξο, άνοιγμα 10,70 μέτρων και περίπου το ίδιο πλάτος. Τα άκρα της καμάρας είναι κτισμένα από πελεκημένες πέτρες, ενώ η βάση του είναι κτισμένη από πέτρες του ποταμού Διαρίζου που περνάει από κάτω με τα ορμητικά του νερά.

Και στις δύο άκρες του Γεφυριού Τζελεφού υπάρχει «χώρος αναμονής», κάτι που μπορεί να υποδεικνύει ότι υπήρχε έντονη δραστηριότητα κατά το παρελθόν, εξ ου και  θεωρείται ότι ήταν και ο κύριος άξονας που ένωνε την επαρχία Πάφου με τις υπόλοιπες επαρχίες.

Το γεφύρι ανήκει μαζί με άλλα δύο, το Γεφύρι της Ελιάς και το Γεφύρι του Ρουθκιά, σε ένα σύμπλεγμα γεφυριών που κατασκευάστηκαν για να εξυπηρετούν την πρόσβαση των κατοίκων της περιοχής. Συγκεκριμένα, εξυπηρετούσε μέχρι και τα μέσα του 20ού αιώνα τις εμπορικές ανάγκες και μετακινήσεις των κατοίκων ως μόνη διέξοδος, συνδέοντας τα χωριά της δυτικής όχθης (Μηλικούρι, Βρέτσια, Άγιος Ιωάννης) με τα χωριά της ανατολικής όχθης (Άγιος Νικόλαος, Καμινάρια, Τρεις Ελιές).

Επίσης, το γεφύρι μαζί με τα προηγούμενα δύο, αποτελεί κομμάτι της λεγόμενης «καμηλόστρατας», της κύριας εμπορικής οδού μεταφοράς χαλκού από το ορυχείο του Πέρα Πεδιού προς το λιμάνι της Πάφου. Η μεταφορά γινόταν με καμήλες μέχρι την Πέρα Βάσα, όπου γινόταν επεξεργασία του μεταλλεύματος και από εκεί, με άλογα έπαιρνε το δρόμο προς το λιμάνι.

Για την προέλευση του ονόματος του Γεφυριού Τζελεφού έχουν δοθεί διάφορες εκδοχές. Η πιο γνωστή αναφέρει ότι προέρχεται πιθανά από την αρχαία ελληνική λέξη «κέλεφος» που σημαίνει αδύνατος ή άρρωστος και συνδέεται με κάποιο περιστατικό ή πρόσωπο κατά τη διάρκεια της κατασκευής του.

Χτισμένο στα 440 υψόμετρο σε μια μαγευτική για τον επισκέπτη τοποθεσία όπου το πράσινο από τα ψηλά πλατάνια κυριαρχεί, το μεγαλύτερο μεσαιωνικό γεφύρι του νησιού ενδείκνυται για μονοήμερη απόδραση από τις πόλεις και είναι πόλος έλξης χιλιάδων ντόπιων και ξένων κατά τη διάρκεια του χρόνου. Λίγο πιο κάτω, ο Διάριζος καταλήγει στο φράγμα της Αρμίνου, δημιουργώντας ένα μοναδικής ομορφιάς φυσικό τοπίο. Επίσης, αξίζει κανείς να ακολουθήσει το Μονοπάτι της Φύσης Ενετικά Γεφύρια που προσφέρει μοναδική εμπειρία.