Φλαούνα

Η φλαούνα, είναι είδος παξιμαδιού που παρασκευάζεται μόνο στην Κύπρο, και φτιάχνεται ως επί το πλείστον την περίοδο του Πάσχα (αφού θεωρείται και αναστάσιμο σύμβολο), ενώ καταναλώνεται την Ανάσταση.

Η προέλευση της ονομασίας «φλαούνα» ή «βλαούνα,  συνδέεται είτε με την αρχαία ελληνική λέξη «παλάθη» (που αφορά ένα γλυκό με ξηρά φρούτα) ή με τη συνώνυμη της ελληνικής, λατινική λέξη «fladonis». Πάντως, η πιο πιθανή εκδοχή για την ετυμολογία της φλαούνας  προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα «φλάω» (που σημαίνει θλίβω), ενώ απαντάται και σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας.

Ακολουθώντας μια παράδοση που ξεκινά ήδη από τον 19^ο αιώνα στη Μεγαλόνησο, η φλαούνα, θεωρείται απόγονος της «παλάθης», της αρχαιοελληνικής πίτας με σύκα, ένα έδεσμα που προσφέρονταν στα παιδιά που κατά το παρελθόν έψαλλαν για τον ερχομό της άνοιξης.

Η φλαούνα, προσφέρεται κατά κύριο λόγω σε κοινωνικές περιστάσεις ως κεραστικό έδεσμα, και μαγειρεύεται με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους απ’ άκρη σ’ άκρη στο νησί. Για παράδειγμα στις περιοχές της επαρχίας Πάφου παρασκευάζονται οι «πασκιές» (δηλαδή στρογγυλόσχημες φλαούνες), τις οποίες και γεμίζουν με κομματάκια κρέατος συνήθως τηγανισμένο με μπαχαρικά. Τόσο το μέγεθος όσο και η γεύση της, διαφέρει από νοικοκυρά σε νοικοκυρά, οπότε και μπορεί να είναι από αλμυρή, μέχρι γλυκιά, ενώ φτιάχνεται με βάση το χαλούμι (κλασσική συνταγή), ή αναρή (σύγχρονη εκδοχή) και αυγά. Το μυστικό πάντως της νοστιμιάς της, κρύβεται στη γέμιση, τον φωκό όπως λέγεται, που προετοιμάζεται 4-5 ώρες από το προηγούμενο βράδυ, και εν συνεχεία ζυμώνεται με το παραδοσιακό προζύμι, τ’ αυγά και το τυρί, ενώ προαιρετικά πολλοί προσθέτουν τελευταία και σταφίδες.

Τέλος, καταναλώνεται ζεστή, αλλά και κρύα, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να συνοδεύσει και διάφορα ροφήματα.