Παναγία Χρυσοπολίτισσα

Η Παναγία Χρυσοπολίτισσα αποτελεί ένα από τα πιο σπουδαία αξιοθέατα πολιτισμού της Πάφου και βρίσκεται μέσα στην πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας, κοντά στον οδό Στασάνδρου και τη Λεωφόρο Αποστόλου Παύλου.

Μια από τις πρώτες και μεγαλύτερες βασιλικές που χτίστηκαν στην Κύπρο σε μία έκταση 1,5 περίπου στρέμματος, η Παναγία Χρυσοπολίτισσα συνιστά ταυτόχρονα έναν από τους πολλούς αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου. Χτίστηκε στο δεύτερο μισό του 4^ου αιώνα μ.Χ. και επαναοικοδομήθηκε τον 13^ο αιώνα πάνω στα ερείπια της προηγούμενης. Ο ναός στην πρώτη οικοδομική του φάση είχε αρχικά επτά κλίτη, τα οποία τον 6ο αιώνα (2^η οικοδομική φάση) συμπτύχθηκαν σε πέντε. Τα δάπεδά της είναι διακοσμημένα με πολύχρωμα ψηφιδωτά που ανάγονται στον 4^ο και 6^ο  αιώνα, μερικά από τα οποία σώζονται μέχρι και σήμερα.

Ιστορικά, ο χώρος υπέστη πολλές μετατροπές ανά τους αιώνες. Μετά την καταστροφή της βασιλικής, στον ίδιο χώρο χτίστηκε μικρότερη βυζαντινή εκκλησία του 11^ου αιώνα, την οποία διαδέχθηκε άλλος επίσης μικρότερος ναός του 1500 μ.Χ. Ο τελευταίος, η εκκλησία της Αγίας Κυριακής Πάφου, σώζεται μέχρι σήμερα και χρησιμοποιείται ως καθολικός ναός από την αγγλικανική Εκκλησία της Πάφου. Στα βόρεια της βασιλικής, σώζονται και τα ερείπια γοτθικής εκκλησίας που ανήκε σε φραγκισκανό μοναστήρι και χρονολογείται γύρω στα 1300 μ.Χ., ενώ καταστράφηκε το 1600 μ.Χ. Στα νότια, σώζονται κατάλοιπα του Επισκοπείου του 6^ου αιώνα, ενός πολύπλοκου οικοδομήματος με στέρνες που επικοινωνούσε με το ναό μέσω του Νάρθηκα και πιθανολογείται ότι ήταν το σπίτι του επισκόπου.

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στους χώρους της Παναγίας Χρυσοπολίτισσας έφεραν επίσης στο φως ψηφιδωτά πατώµατα, γρανιτένιους κίονες με σκαλιστά μαρμάρινα κιονόκρανα, αλλά ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν το ψηφιδωτό, μικρό σιντριβάνι στο αίθριο, το μονόγραμμα του ονόματος του Χριστού στα ελληνικά, και κάποια σπαράγματα ψηφιδωτών με χριστιανικά σύμβολα, σχέδια και κείμενα από την Παλαιά Διαθήκη. Πολύ σημαντικό εύρημα είναι και μέρος των μαρμάρινων πλακών του 2^ου αιώνα μ.Χ. με το όνομα του Αποστόλου Παύλου στα ελληνικά. Στον περίβολο, άλλωστε, υπάρχει η Στήλη του Αποστόλου Παύλου, εκεί όπου σύμφωνα με την παράδοση μαστιγώθηκε 39 φορές (40 παρά μία), προτού ο Ρωμαίος κυβερνήτης μυηθεί στον χριστιανισμό και η Κύπρος γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που κυβερνήθηκε από Χριστιανό ηγέτη.

Κοντά στο σημείο βρίσκεται επίσης μια μαρμάρινη πλάκα και ο τάφος του Ερρίκου του Αγαθού, βασιλιά της Δανίας, ο oποίος πέθανε αιφνιδίως κατά τη στάση του στην Κύπρο και πριν συνεχίσει το ταξίδι του για τους Αγίους Τόπους.

Η πρόσβαση στην Παναγία Χρυσοπολίτισσα γίνεται πάνω σε ειδικά σχεδιασμένες πεζογέφυρες, εξυπηρετώντας και ΑμΕΑ, ενώ καθόλη τη διάρκεια της περιήγησης υπάρχουν επεξηγηματικές πινακίδες.

Παναγία Χρυσοπολίτισσα

Κάτω Πάφος

Τηλέφωνο: 00357 26306217

Ώρες Λειτουργίας:

16 Σεπτεμβρίου-15 Απριλίου 8:30-17:00
16 Απριλίου-15 Σεπτεμβρίου 8:30-19:30

Είσοδος Δωρεάν