Κισσόνεργα

Το χωριό Κισσόνεργα βρίσκεται 7 χιλιόμετρα βόρεια της Πάφου στην ομώνυμη επαρχία της Κύπρου, και απέχει περίπου 150 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας, και 70 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού.

Χτισμένη σε υψόμετρο περίπου 70 μέτρα πάνω από τη θάλασσα η Κισσόνεργα κουβαλά μια ιστορία πέντε αιώνων, κι όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά ευρήματα στους Προϊστορικούς Οικισμούς Κισσόνεργας, το χωριό κατοικούνταν συνεχώς ήδη από την Χαλκολιθική εποχή. Πρόσφατα στη θέση «Σκαλιά» της παφίτικης κοινότητας, το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ έφερε στο φως βιοτεχνικές εγκαταστάσεις και επεξεργασίας σιτηρών για την παρασκευή μπύρας από τους προγόνους της περιοχής.

Η Chrisonera – όπως αναφέρονταν στους μεσαιωνικούς χάρτες, η ονομασία της Κισσόνεργας, ή αλλιώς Χρυσονέρα (από παράφραση της λέξης χρυσός), συνδέονταν κατά το παρελθόν με το άφθονο νερό που έρρεε στην περιοχή κι αποτέλεσε τον «χρυσό» της κοινότητας, αφού σύμφωνα με τους ντόπιους συνέβαλε στη γεωργική, και οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Τέλος, η πιο λογική εξήγηση για την προέλευση της ονομασίας του οικισμού, αναφέρει ότι στην περιοχή φύεται πληθώρα κισσών, οπότε και από το όνομα του φυτού, ως το πρώτο συνθετικό, και για δεύτερο τη λέξη «έργα», προέκυψε γλωσσολογικά το σημερινό όνομα της κοινότητας.

Σήμερα, η Κισσόνεργα αποτελεί ένα από τα πλέον αναπτυσσόμενα χωριά της επαρχίας Πάφου. Από τη μία η παλιά γειτονιά με τα στενά δρομάκια και τα παραδοσιακά μικρά σπίτια, και από την άλλη οι μοντέρνες συνοικίες με τα πολυτελή μεγάλα σπίτια, τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, τα ταβερνάκια και τα διεθνή εστιατόρια. Εδώ συνυπάρχει το παλιό με το νεό, ενώ η κοινότητα, που συνεχώς εκσυγχρονίζεται, είναι πρωτοπόρα για το νησί στον τομέα της ανακύκλωσης. Με φόντο τις πάμπολλες καλλιέργειες μπανανιών, ο επισκέπτης μπορεί να δροσιστεί σε μία από τις παραλίες του χωριού, όπως στην παραλία Cypria bay του ομώνυμου ξενοδοχείου, αλλά και να περιηγηθεί στους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής.

Επιπλέον, τα εκκλησιαστικά μνημεία του οικισμού συναποτελούν οι δύο μεγάλοι ναοί της Μεταμορφώσης του Σωτήρα και του Αγίου Κόνωνα, καθώς κι ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Κονώνα, το ναϋδριο της Αγίας Μαρίνας, σε απόσταση αναπνοής από την Πέγεια, καθώς επίσης νοτιοδυτικά της Κισσόνεργας, εντοπίζονται και τα ερείπια εκκλησίας αφιερωμένης στις Αγίες Ζηναίδα και Φιλονίλλη. Τέλος, βόρεια του χωριού υπάρχουν οι ερειπωμένες εκκλησίες των Αγίου Νικολάου και της Αγίας Παρασκευής.

Η Κισσόνεργα είναι εύκολα προσβάσιμη, ενώ οδικώς έπεται της Χλώρακας και της Λέμπας, με κατεύθυνση τον διάσημο Κόλπο των Κοραλλίων.