Κελοκέδαρα

Τα Κελοκέδαρα είναι χωριό της επαρχίας Πάφου στην Κύπρο και απέχουν 35 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της ομώνυμης πόλης, 64 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού και 114 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας.

Ανάμεσα στο βουνό «Παούρα» και τη κοιλάδα του Ξεροπόταμου (ή Ασπρόκρεμου), τα Κελοκέδαρα είναι χτισμένα σε υψόμετρο 600 μέτρων και αποτελούν ιδανική τοποθεσία για χαλαρωτική περιήγηση σε ένα παραδοσιακό χωριό μέσα στη φύση, λιγότερο από είκοσι λεπτά από το Εθνικό Δάσος του «Ζυριπιλή». Η περιοχή μπορεί να αποτελέσει και μια μικρή στάση στο δρόμο Πάφου-Τροόδους, για όσους ενδιαφέρονται να επισκεφτούν τα ορεινά χωριά στο εντυπωσιακό σύμπλεγμα βουνών της μεγαλονήσου. Στο εσωτερικό του οικισμού και αφού ο επισκέπτης περάσει τη βρύση στην είσοδό του, θα συναντήσει πετρόχτιστα σπίτια λαϊκής αρχιτεκτονικής, τα λεγόμενα «μακρυνάρια» με τις παραδοσιακές εισόδους και καμάρες. Τα μακρυνάρια απέκτησαν το σχήμα τους λόγω του ότι οι ντόπιοι συνήθιζαν να προσθέτουν ένα δωμάτιο δεξιά ή αριστερά της υφιστάμενης οικίας για κάθε νιόπαντρο παιδί.

Μέχρι τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, τα Κελοκέδαρα ήταν κέντρο της ευρύτερης περιοχής που επισκέπτονταν τα γύρω χωριά και διέθετε όλες τις υποδομές, αλλά στη συνέχεια η κοινότητα όπως και πολλές άλλες της κυπριακής υπαίθρου, έπεσε θύμα της αστυφιλίας, καθώς οι νέοι άρχισαν να αναζητούν εργασία στα μεγάλα αστικά κέντρα του νησιού.

Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο και αποτελεί κτίσμα του 20ού αιώνα, ενώ υπάρχει και το ξωκλήσι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Από τα σημαντικότερα όμως αξιοθέατα κοντά στα Κελοκέδαρα και συγκεκριμένα στα 3,5 χιλιόμετρα νότια της κοινότητας, είναι η Παναγία του Σίντη, ένα από τα αυθεντικότερα δείγματα μοναστηριακής αρχιτεκτονικής στην Κύπρο που ανήκει στο κατάλογο προστασίας της UNESCO. Η Παναγία του Σίντη συνιστά σήμερα έναν ανοιχτό μουσειακό και αρχαιολογικό χώρο με μεγάλη ιστορική και αρχαιολογική αξία. Η εκκλησία συναντάται σε ένα απόλυτα κινηματογραφικό σκηνικό και έχοντας διανύσει ένα στενό κατηφορικό χωματόδρομο μέσα από περιβόλια και ακαλλιέργητες εκτάσεις με στάχυα, σε μια από τις πιο εντυπωσιακές οδικές διαδρομές στο νησί της Κύπρου.

Στη κοινότητα υπάρχει αστυνομικό τμήμα, πυροσβεστικός σταθμός, μίνι μάρκετ, καφενείο και ένας παραδοσιακός ξενώνας με δωμάτια με όλες τις ανέσεις και ένα καφέ-εστιατόριο, ενώ κοντά βρίσκεται και μια μεγάλη ιδιωτική φάρμα-εκτροφείο γαϊδουριών όπου οι επισκέπτες μπορούν να κάνουν βόλτα με τα συμπαθή τετράποδα, να τα ταΐσουν και να φάνε τοπικούς μεζέδες στο εστιατόριο.