Γεροσκήπου

Η Γεροσκήπου είναι κωμόπολη της Κύπρου που συναντάται 4 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Πάφου στην ομώνυμη επαρχία, και απέχει περίπου 65 χιλιόμετρα από τη Λεμεσό και 150 χιλιόμετρα από τη Λευκωσία.

Καλύπτοντας μία συνολική έκταση 10 χιλιομέτρων στη Γεροσκήπου σήμερα ζουν σχεδόν 8.000 μόνιμοι κάτοικοι.  Γλωσσολογικά η ονομασία της κωμόπολης αυτής προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων «ιερός» και «κήπος» και συνδέεται με τη θεά της ομορφιάς και των ανθέων, Αφροδίτη, που λέγεται ότι συντηρούσε τους μυρωδάτους, ιερούς κήπους της στην περιοχή (τοποθεσία Γεροκηπιά). Εκεί λάμβαναν χώρα τα προϊστορικά Αφροδίσια, μια τελετή προς τιμήν της αναγέννησης της φύσης. Οι προσκυνητές ξεκινούσαν μια μέρα πριν την έναρξη της γιορτής από τους κήπους και περπατούσαν με τη συνοδεία μουσικής μέχρι και την αρχαία πρωτεύουσα της Πάφου, την Παλαίπαφο (που καταλαμβάνει το σημερινό χωριό Κούκλια), όπου υπήρχε και υπάρχει ο ξακουστός ναός της Αφροδίτης και κέντρο λατρείας της θεάς. Τη θέση αυτής της μυσταγωγικής τελετής έχουν πάρει τα σύγχρονα Ιεροκήπια, που διοργανώνονται κάθε Μάη και διαρκούν 10 μέρες.

Ιστορικά από την άλλη, διάφορα ευρήματα αποδεικνύουν ότι η περιοχή ήταν κατοικημένη ήδη από την αρχαιότητα (μέσα 2ης χιλιετίας/Ύστερη Εποχή του Χαλκού). Ενδεικτκά, στην ευρύτερη περιοχή της Γεροσκήπου έχουν ανασκαφεί κτερίσματα – απομίμηση μυκηναϊκών αγγείων, αρκετοί λαυξετοί τάφοι, καθώς κι ένα ιερό αφιερωμένο στον Απόλλωνα Υλάτη. Στα τέλη του 18ου αιώνα στην περιοχή ιδύθηκε βρετανικό υποπροξενείο, το οποίο όπως φαίνεται διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο για την ανάπτυξη της, αφού έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής σε ξένους περιηγητές και διάφορες προσωπικότητες της Κύπρου.

Η πλούσια ομορφιά και  ιστορία της Γεροσκήπου συνεχίζουν να αποτελούν κίνητρα για μια επίσκεψη στην περιοχή. Δεν είναι όμως μόνο τα παραπάνω. Η περιοχή συντηρώντας τον παραδοσιακό χαρακτήρα της, σήμερα έχει μετατραπέι σε μια μοντέρνα μικρή πόλη προσφέροντας κάθε είδους υποδομές, (σχολεία, στάδιο, κολυμβητήριο, ταχυδρομείο, βιβλιοθήκη, τράπεζες), και σύχγρονες ανέσεις για όσους την επισκεφτούν.  Η καρδιά της κοινότητας χτυπά στην νεόδμητη πλακόστρωτη πλατεία  της. Εκεί μπορεί κανείς να θαυμάσει πολλά αξιοθέατα, όπως το μνημείο ηρωών, ένα μικρό αμφιθέατρο, τη βρύση σε σχήμα κορώνας που κατά το παρελθόν εξυπηρετούσε για το πότισμα των περαστικών και ζώων,  αλλά και την γνωστή ως «κάτω βρύση». Το αρχαίο υδραγωγείο της περιοχής, απ’ όπου πήγαζε το αγίασμα από τα λουτρά της Αφροδίτης, ενώ σε μικρή απόσταση από αυτή εντοπίζονται τα ερείπια ενός νερόμυλου ή αλευρόμυλου. Επιπλέον, εκεί υπάρχει και το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης , το οποίο φιλοξενεί εκθέματα λαϊκής τέχνης.

Αλλά η περιήγηση δεν σταματά εκεί. Η γραφική πεντάτρουλλη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, μία από τις παλαιότερες βασιλικές του νησιού, με τις μοναδικές στο είδος τους αγιογραφίες της, είναι ίσως το πιο γνωστό αξιοθέατο της Γεροσκήπου. Κι από εκεί στα βραχώδη και απόκρημνα μέρη της περιοχής, στα ασκητήρια του τόπου, με πιο φημισμένο το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου ή των Εφτά Αηγιώρκηδων.

Κανείς βέβαια από όσους θα περάσουν από την περιοχή δεν φεύγει χωρίς ένα πακέτο λουκούμια σαν σουβενίρ. Ο κεντρικός δρόμος ακριβώς απέναντι από την πλατεία της Γεροσκήπου, είναι γεμάτος με μικρές βιοτεχνίες που παράγουν τα παγκοσμίως διάσημα γλυκά για τα τουλάχιστον τελευταία 100 χρόνια.