Φασούλα Πάφου
Η Φασούλα Πάφου είναι ένα μικρό χωριό της επαρχίας Πάφου και απέχει 29 χιλιόμετρα ανατολικά της ομώνυμης πόλης, 64 χιλιόμετρα δυτικά της Λεμεσού και 147 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας.
Χτισμένη σε υψόμετρο 130 μέτρων στα όρια του δάσους Ορειτών και με οικισμό μοιρασμένο στις δύο όχθες του Διαρίζου, η Φασούλα Πάφου έχει 50 περίπου κατοίκους και αποτελεί μια κοινότητα που, όπως πολλές της κυπριακής υπαίθρου, έχει χτυπηθεί από την αστυφιλία. Είναι επίσης και ένα από τα χωριά που υπέστη μεγάλες ζημιές και από το σεισμό του 1953 που έπληξε την Πάφο, με πολλούς κατοίκους να αποχωρούν τότε από την περιοχή.
Στο μικρό αυτό χωριό συναντάται η εκκλησία των Αγίων Σαράντα που γιορτάζει στις 9 Μαρτίου και πολύ κοντά της ένα μικρό τζαμί με μιναρέ, κατάλοιπα του πρόσφατου παρελθόντος. Κάποτε, το χωριό ήταν μικτό, στο οποίο κατοικούσαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, αλλά μετά την τουρκική εισβολή του 1974 και την αμοιβαία ανταλλαγή πληθυσμών Ντενκτάς-Κληρίδη, οι δεύτεροι αποχώρησαν για τις κατεχόμενες από τους Τούρκους βόρειες περιοχές και στη θέση τους ήρθαν Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες. Μάλιστα, μια ιστορία που θα ακούσει ο επισκέπτης από τους ντόπιους, αναφέρει ότι μια Τουρκοκύπρια, μετά την εισβολή, έτρεξε και κρύφτηκε στο δάσος για να μην την αναγκάσουν οι Τούρκοι στρατιώτες να πάει να ζήσει κάπου αλλού, αφού δεν ήθελε να αφήσει το χωριό της. Σήμερα, η υπερήλικη γυναίκα ζει ακόμα εκεί.
Η Φασούλα Πάφου βρίσκεται στο σύμπλεγμα των Μαμωνίων, ένα σπάνιο σύμπλεγμα ιζημάτων από τη βαθειά θάλασσα και ηφαιστειακών πετρωμάτων, απομεινάρια ενός ηπειρωτικού και ωκεάνιου φλοιού, που αποτελούν αντικείμενο μελέτης από ντόπιους και ξένους γεωλόγους που φτάνουν στην περιοχή.
Ένα από τα αξιοθέατα φύσης που συναντάται λίγο έξω από την κοινότητα είναι οι Βράχοι των Χασαμπουλιών ή αλλιώς και«Κουρτελόροτσος», ένα εντυπωσιακό φυσικό τοπίο με ογκώδεις πέτρες ανακρυσταλλωμένου ασβεστόλιθου κοραλλιογενούς προέλευσης που δεσπόζουν στη μέση του δρόμου. Ένας ζωντανός θρύλος που επιβιώνει μέχρι σήμερα και αποτέλεσε φόβητρο για τους κατοίκους και τους περαστικούς τα χρόνια της Αγγλοκρατίας, τα Χασαμπουλιά ήταν μια οικογένεια Τουρκοκυπρίων που κατάγονταν από την Επισκοπή Λεμεσού και κατά τη διάρκεια της βρετανικής κατοχής, μετοίκησαν στα Μαμώνια. Εκεί η εγκληματική τους δράση, ήταν έντονη και δημιούργησε πολλά προβλήματα στους ντόπιους, καθώς διέπραξαν πολλές κλοπές, φόνους, βιασμούς και απαγωγές. Τα τρία αδέλφια στα χρόνια της δράσης τους, πέρασαν από σαράντα συνολικά χωριά στην επαρχία Πάφου και την επαρχία Λεμεσού, σκορπίζοντας τον τρόμο. Οι Βράχοι των Χασαμπουλιών, γνωστή τοποθεσία για τους λάτρεις της αναρρίχησης, είναι το σημείο όπου τα 3 αδέρφια κρύβονταν και έκλεβαν περαστικούς και συναντώνται πάνω στη διαδρομή λίγο μετά τα Κούκλια και στον παλιό δρόμο που ενώνει τα Μαμώνια με τον Άγιο Γεώργιο Πάφου, την Τραχυπέδουλα και το Κιδάσι.
Η Φασούλα Πάφου, που λέγεται και Φασούλα Κελοκεδάρων, βρίσκεται πολύ κοντά στα Μαμώνια (2 χιλιόμετρα), στο εγκαταλελειμμένο χωριό Σουσκιού, την Αρχιμανδρίτα (7 χιλιόμετρα), αλλά και τη Νικόκλεια (10 χιλιόμετρα).