Ακάμας

O Aκάμας, μια περιοχή μοναδικής ομορφιάς μακριά από τον πολιτισμό, βρίσκεται περίπου 40 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Πάφου στην ομώνυμη επαρχία της Κύπρου.

Ενταγμένος στο δίκτυο Natura 2000, ο Ακάμας περιλαμβάνει την ομώνυμη χερσόνησο και το ομώνυμο δάσος, και καλύπτει μια έκταση περίπου 230 τετραγωνικών χιλιομέτων (με τα 70000 στρέμματά του να είναι κρατικά δάση – δάσος Μελέτης, δάσος Πέγειας, δάσος Ακάμα, και τα 100000 στρέμματα ν’ αποτελούν ιδιωτική γη με ξηρικές καλλιεργήσιμες εκτάσεις). Βρισκόμενος στο δυτικό άκρο της Μεγαλονήσου το σκηνικό του παραπέμπει σε τοπίο άγριας Δύσης. Σ’ αυτό το τεράστιο εθνικό πάρκο έχουν καταγραφεί 25 διαφορετικού τύπου οικότοποι πανευρωπαϊκής σημασίας και βρίσκουν καταφύγιο 168 είδη ενδημικών πουλιών, ζουν 20 διαφορετικά ερπετά, ενώ 16 μοναδικά είδη πεταλούδας απαντώνται μόνο εκεί, καθώς και 12 θηλαστικά, όπως η αλεπού και ο λαγός, κατατάσσουν την περιοχή ως ζωτικής οικολογικής σημασίας για ολόκληρη τη Μεσόγειο και αποτρέπουν κάθε είδους οικιστικές αναπτύξεις. Από τα 530 είδη ιθαγενών φυτών που συναντώνται στην περιοχή, τα 39 είδη είναι ενδημικά, και τα 23 απ’ αυτά βρίσκονται υπό εξαφάνιση.

Γλωσσολογικά, ο Ακάμας προέρχεται από τη σύνδεση του α- (μη) με το ρήμα «κάμνω» (κουράζομαι), και σημαίνει «ο ακούραστος», επίθετο που σύμφωνα με τη μυθολογία παρεπέμπει σε τρεις πιθανούς αρχαίους ήρωες. Είτε στον γιο του Αντήνορα και της Θεανούς και ήρωα του Τρωικού πολέμου, είτε στον γιο του Θησέα και της Φαίδρας και ιδρυτή δύο πόλεων (στην Κύπρο και την Φρυγία), ή τον γιο του Θησέα και της Αριάδνης. Τα ευρήματα των αρχαιολογικών ανασκαφών απέδειξαν οτι η περιοχή πρωτοκατοικήθηκε κατά τη Νεολιθική περίοδο και τα διασκορπισμένα βυζαντινά ξωκλήσια της χερσονήσου, μαρτυρούν την ανάπτυξη διαφόρων οικισμών επί Ρωμαϊκών ετών.

Η 3000 χρόνων ιστορία του Ακάμα βέβαια πάει πίσω πολλούς αιώνες και περιπλέκεται με πολλούς μύθους και μυθολογικές σκηνές. Ο Θησέας, όταν έμαθε το θάνατο της αγαπημένης του Αριάδνης, επέστρεψε στην πατρίδα του (Αθήνα) και παντρεύτηκε την αδελφή της, Φαίδρα, κάνοντας μαζί της δύο γιούς, ένας εκ των οποίων ονομάστηκε Ακάμας. Ο Ακάμαντας, αναφέρεται επίσης ως απεσταλμένος στην Τροία – πολύ πριν αρχίσει ο Τρωικός πόλεμος. Τον ερωτεύτηκε η Λαοδίκη, κόρη του Πριάμου, και μαζί απέκτησαν ένα γιο. Εκείνος, λέγεται οτι συμμετείχε και στην άλωση της Τροίας, κατά την οποία και βρίσκονταν μέσα στο Δούρειο ίππο, έπειτα πήγε στην Κύπρο, όπου και ίδρυσε αποικία, την Ακαμαντίδα – πιθανώς στην τοποθεσία που συναντάται η σημερινή χερσόνησος, εώς ότου πέθανε με θάνατο τραγικό. Οι Σαρακηνοί μετά από χρόνια κατέστρεψαν ολοσχερώς εκείνη την αποικία, και σήμερα τ’ απολιθωμένα όστρακα, τα θραύσματα από πήλινα αγγεία, αποτελούν τα μοναδικά αληθινά σημάδια για την ύπαρξη αυτών των οικισμών κατά την αρχαιότητα.

Τον Ακάμα επισκέπτονται χιλιάδες άνθρωποι κάθε χρόνο καθιστώντας τον, ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα φύσης της Πάφου κι ίσως όλης της Κύπρου. Κι όμως, όσο κι αν ακούγεται παράξενο, μέχρι σήμερα θεωρείται ως μία από τις πιο ανεξερεύνητες περιοχές του νησιού, καθώς υπάρχουν πολλές άγνωστες πτυχές του που παραμένουν ακόμη αθέατες στις ορδές των τουριστών. Το Ακρωτήριο Αρναούτη – ο ψηλότερος φάρος στο νησί, το παρθένο φαράγγι Άβακα με τα τρεχούμενα νερά, τα Λουτρά της Αφροδίτης και η «πηγή του έρωτα» ή Φοντάνα Αμορόζα, οι κοιλάδες με τα πλούσια οικοσυστήματα και τους βιότοπους, οι αμμόλοφοι, οι χαράδρες που καταλήγουν σε πλατιές αμμώδεις παραλίες με καταγάλανα νερά ή κρυφούς κολπίσκους κατάλληλους για καταδύσεις, όπως το Blue, και τα απομακρυσμένα, δύσβατα μονοπάτια της φύσης, που απαιτούν μεγάλες σωματικές αντοχές ή ορεινή ποδηλασία είναι μερικές απ’ αυτές.

Από μόνος του ο Ακάμας προσφέρει αμέτρητες ευκαιρίες εξερεύνησης αρκεί ο επισκέπτης να του αφιερώσει πολλές ώρες. Τα 49 είδη ορχιδέων, τα πευκοδάση, τα κυπαρίσσια, η μακία βλάστηση, οι αόρατοι, οι σιηνές, το ρασιή, η αρκοσιυλλιά, η τουλίπα, τα κυκλάμινα, τα στερατζιά με τους δηλητηριώδεις καρπούς, οι οποίοι χρησιμοποιούνταν παλαιότερα για νάρκωση των χελιών, κάτι περίεργα φυτά με την ονομασία «μαλλιά της Αφροδίτης», οι κατακόκκινες ανεμώνες που θυμίζουν τα δάκτυα της θεάς μετά το σκοτωμό του αγαπημένου της, Άδωνη, που σκοτώθηκε από αγιογούρουνα, είναι μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά φυτά μεσογειακού κλίματος που εντοπίζει κανείς με μια πρώτη ματιά σ’ αυτή την άγρια χερσόνησο.

Εκεί, κανείς θα δει τις χαρακτηριστικές μπλε πεταλούδες του εθνικού πάρκου, που βρίσκονται υπό προστασία και συναντώνται τους μήνες, Μάη και Ιούνη. Η παραλία Λάρας, αποτελεί απαραίτητη στάση για όσους αποφασίσουν να επισκεφτούν την περιοχή, αφού αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες τοποθεσίες αναπαράγωγης των πράσινων χελώνων (Μύδας) τόσο στην Κύπρο, όσο και στη Μεσόγειο. Τα παλιά ορυχεία μαγνησίου και κοντά τους, ο εκδρομικός χώρος στο σημείο «Σμιγίες», ο οποίος εκτός από ξεκούραση προσφέρει στους περιηγητές – από την κορυφή Μούττη της Σωτήρας, μια αστείρευτη πανοραμική θέα στον κόλπο της Λάρας και της Πόλης Χρυσοχούς , αλλά και στη χερσόνησο του Ακάμα. Επιπλέον, στον Πύργο της Ρήγαινας, υπάρχει μια τεράστια αιωνόβια βελανιδιά και σ’ ολόκληρη τη διαδρομή δε χορταίνει κανείς τις εναλλαγές της θέας, και τις πάμπολλες σπηλιές που κάποτε φιλοξενούσαν ασκητές.

Για να φτάσει κανείς στον Ακάμα θα πρέπει να κοπιάσει, και πιο συγκεκριμένα να διασχίσει χωμάτινους δρόμους ή και να περπατήσει σε μονοπάτια που χάραξαν τα κυπριακά αγρινά. Σχεδόν απαραίτητο θεωρείται το όχημα 4×4 κι η ευκολότερη διαδρομή για να εισέλθει κανείς στη χερσόνησο είναι από το Νέο Χωριό Πάφου. Εναλλακτικά, μπορεί κανείς να τον προσεγγίσει μέσω του Αγίου Γεωργίου Πέγειας, ή μέσω της Δρούσιας.