Αγία Μαρίνα Κελοκεδάρων
Η Αγία Μαρίνα Κελοκεδάρων είναι χωριό της επαρχίας Πάφου στην Κύπρο και απέχει 27 χιλιόμετρα ανατολικά της ομώνυμης πόλης, 62 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού και 117 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας.
Χτισμένη ανάμεσα σε φυσική άγρια βλάστηση και δασώδεις πλαγιές σε υψόμετρο 496 μέτρων, η Αγία Μαρίνα Κελοκεδάρων είναι ένα από τα παραδοσιακά χωριά της επαρχίας όπου καλλιεργούνται σιτηρά, όσπρια, αμυγδαλιές, ελιές και χαρουπιές, ενώ δε λείπουν και τα αμπέλια. Εκτός από το μαγευτικό και καταπράσινο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, ο επισκέπτης θα δει στις γραφικές γειτονιές του τις 2 παλιές βρύσες στολισμένες με καμάρες και τις όμορφες εκκλησίες της κοινότητας, ενώ μπορεί να γευτεί παραδοσιακά προϊόντα, φτιαγμένα με αγνά ντόπια υλικά από τις γυναίκες του χωριού, όπως χαλούμι, τραχανά, σουτζούκο και παλουζέ.
Η ονομασία του χωριού οφείλεται στην ομώνυμη αγία και δόθηκε ώστε να ξεχωρίζει από τα γειτονικά χωριά που ήταν τουρκοκυπριακά, αλλά και λόγω της πολύ κοντινής απόστασης από τα Κελοκέδαρα, καθώς στην επαρχία υπάρχει και η Αγία Μαρίνα Χρυσοχούς.
Επί Τουρκοκρατίας, το χωριό ήταν κτισμένο στην τοποθεσία «Τζηρά Ελεούσα», κοντά στον Ασπρόκρεμο (ή Ξερό ποταμό) και το χωριό Νατά και αργότερα, όσοι κάτοικοι γλύτωσαν από τις σφαγές των Τούρκων, εγκαταστάθηκαν στην τοποθεσία «Άγιος Γεώργιος», που βρίσκεται δίπλα από την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας.
Μέχρι και το 1923, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι συμβίωναν ειρηνικά, αλλά μετά από μια διαμάχη που υπήρξε εκείνη τη χρονιά, οι δεύτεροι αποχώρησαν από την κοινότητα.
Ένα στοιχείο που χαρακτήριζε το χωριό κατά το παρελθόν είναι ότι, παρόλο που οι κάτοικοι ήταν φτωχοί, ήταν όλοι πολύτεκνοι, αφού το 1920 οι 17 οικογένειες που ζούσαν στο χωριό είχαν 132 παιδιά. Επίσης, ένα ακόμα χαρακτηριστικό είναι ότι μέχρι το 1960 η περιοχή ήταν απομονωμένη και δεν υπήρχε διέξοδος, αφού προσεγγιζόταν μόνο από ένα μικρό μονοπάτι. Τότε, όλοι οι κάτοικοι, σκάβοντας με κασμάδες και φτυάρια, άνοιξαν τον πρώτο δρόμο μήκους 4 χιλιομέτρων προς τη γειτονική Αμαργέτη, αποκτώντας έτσι πρόσβαση και προς την Πάφο.
Η κεντρική εκκλησία βρίσκεται στην καρδιά του χωριού, είναι αφιερωμένη στην Αγία Μαρίνα και αποτελεί λιθόκτιστο κτίσμα από πέτρα της περιοχής βυζαντινού ρυθμού του 19ου αιώνα.
Στα νοτιοανατολικά του χωριού βρίσκεται και το ερειπωμένο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου, αλλά το πιο εντυπωσιακό αξιοθέατο βρίσκεται στα 4,5 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της κοινότητας και είναι η Παναγία του Σίντη, στην ανατολική όχθη του Ξερού ποταμού. Η εμβληματική εκκλησία θεωρείται ένα από τα αυθεντικότερα δείγματα μοναστηριακής αρχιτεκτονικής στην Κύπρο που ανήκει στο κατάλογο προστασίας της UNESCO και σήμερα συνιστά έναν ανοιχτό μουσειακό και αρχαιολογικό χώρο με μεγάλη ιστορική και αρχαιολογική αξία.