Λατσιά

Τα Λατσιά είναι συνοικία της επαρχίας Λευκωσίας και ανεξάρτητος δήμος, που απέχει 15 χιλιόμετρα νότια από την ομώνυμη πρωτεύουσα της Κύπρου, 80 χιλιόμετρα από τη Λεμεσό, 40 χιλιόμετρα από τη Λάρνακα, και 140 χιλιόμετρα από την Πάφο.

Μεταξύ των οικισμών Λακατάμιας και Γέρι, σε μια έκταση από όπου ρέουν οι χείμαρροι Δρακοντιάς και Καλόγερος, τα δύο παρακλάδια του ποταμού Βαθύ (παραπόταμος του Πεδιαίου), εντοπίζονται τα Λατσιά. Ο δήμος βρίσκεται στην 6η θέση των πιο κατοικημένων περιοχών και είναι 11^ος σε πληθυσμό.

Το όνομα Λατσιά προέρχεται από τη λέξη «λατσί» που στην Κυπριακή διάλεκτο σημαίνει το μικρό πηγάδι. Ο πληθυντικός αριθμός εξηγείται λόγω του ότι υπήρχαν πολλοί λάκκοι στην περιοχή, οι οποίοι και χρησίμευαν για την άρδευση και ύδρευση των ζώων. Το ίδιο τοπωνύμιο απαντά στο νησί της Αφροδίτης και στον Λατσί της Πόλης Χρυσοχούς.

Ίχνη ζωής και πολιτισμού στα Λατσιά μεταφέρουν τους μελετητές στην Ελληνιστική περίοδο (325-50 π.Χ.). Ο οικισμός πιθανώς ν’ αποτέλεσε μεγάλο φέουδο κατά τη Φραγκοκρατία (1192-1489) και την Ενετοκρατία (1489-1570), ενώ το 1571, όταν οι Οθωμανοί κατέλαβαν την Κύπρο, μετατράπηκε σε τσιφλίκι κι ο πληθυσμός του αφανίστηκε από τους κατακτητές. Τελικά, το 1790 ο τσιφλικάς της περιοχής  πούλησε τον οικισμό σε βουνίσιους αγρότες από το χωριό Λυθροδόντας. Αρχικά εκεί πήγαιναν μόνο κατά την περίοδο της σποράς και συγκομιδής, αλλά σιγά σιγά (με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου) άρχισαν να εγκαθίσταται στον οικισμό μόνιμα λόγω και της εγγύτητας με τη Λευκωσία. Μετά την Τούρκικη εισβολή του 1974, εγκαταστάθηκαν εκεί πολλοί πρόσφυγες, οπότε και χτίστηκαν τρεις προσφυγικοί οικισμοί.

Σήμερα τα Λατσιά αποτελούν έναν από τους ανερχόμενους δήμους της ευρύτερης Λευκωσίας, ειδικότερα όσον αφορά την οικιστική ανάπτυξη της πρωτεύουσας και την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Λεμεσού. Επιπλέον, στα συνορά του ο οικισμός φιλοξενεί διάφορα μεγάλα έργα όπως, το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το νοσοκομείο της Λευκωσίας, μεγάλα εμπορικά συγκροτήματα, και διάφορα άλλα.

Στα Λατσιά λειτουργούν τέσσερα δημόσια νηπιαγωγεία και αντίστοιχα δημοτικά σχολεία, ένα γυμνάσιο, το ανοιχτό σχολείο, καθώς επίσης υπάρχει κι ένας αριθμός ιδιωτικών νηπιαγωγείων και προδημοτικών σχολείων, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, αλλά κι ένα παράρτημα του Πανεπιστημίου Κύπρου. Στην περιοχή ο επισκέπτης μπορεί να δει το δημοτικό μέγαρο, το δημοτικό θέατρο, τη δημοτική βιβλιοθήκη, αρκετά πάρκα, πολλές μικρές και μεγάλες εκκλησίες, αλλά  και τεράστιες αθλητικές εγκαταστάσεις. Οι περισσότεροι περιηγητές της περιοχής πάντως δεν παραλείπουν να κάνουν μια βόλτα και στο Εθνικό Κέντρο Αθάλασσας και να χαρούν την ηρεμία της φύσης.