Κάμπος Λευκωσίας

O Κάμπος Λευκωσίας είναι χωριό της επαρχίας Λευκωσίας στην Κύπρο και απέχει 90 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από την ομώνυμη πόλη, 78 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού, 135 χιλιόμετρα δυτικά της Λάρνακας και 72 χιλιόμετρα βορειοανατολικά  της Πάφου.

Χτισμένος σε μια ομαλή πλαγιά των βουνών του Κύκκου, κοντά στο δάσος Πάφου και πολύ κοντά στην Τσακίστρα και σε κοιλάδα που ξεκινά από το δάσος Κύκκου και προχωρώντας βόρεια καταλήγει στον κόλπο της Μόρφου, ο Κάμπος Λευκωσίας των 400 περίπου κατοίκων βρίσκεται σε υψόμετρο 700 μέτρων. Την κοιλάδα διαρρέει ο ομώνυμος ποταμός του Κάμπου που έχει την πηγή του στο χωριό, κάτω από τον ξακουστό δρυ της κοινότητας («Δρυς του Πιφάνη»). Οι βελανιδιές, τα πλατάνια και τα πεύκα κυριαρχούν στο ορεινό αυτό τοπίο, που φιλοξενεί και το μοναδικό ενδημικό αγρινό, ένα είδος αιγοπρόβατου που συναντάται μόνο στη μεγαλόνησο. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις αποτελούνται από λίγα αμπέλια, οπωροφόρα δέντρα, εσπεριδοειδή και εποχιακές καλλιέργειες κατά μήκος του ποταμού, με τα πετροκέρασα, τις ντομάτες, τα αγγουράκια και τα φασολάκια να συνιστούν τα καλύτερα προϊόντα που παράγει ο τόπος.

Ένας πολύ οργανωμένος αν και μικρός οικισμός με τα σπίτια του χτισμένα στις πλαγιές της κοιλάδας του ποταμού ανάμεσα στα πεύκα, διαθέτει κέντρο υγείας, δημοτικό σχολείο, μίνι μάρκετ, αστυνομικό και πυροσβεστικό σταθμό, πολιτιστικό κέντρο, συντεχνιακά γραφεία, αλλά και το Δασικό Μουσείο Κάμπου Λευκωσίας ή το Λαογραφικό Μουσείο Κάμπου Λευκωσίας, δυο από τα στολίδια της κοινότητας. Το χωριό αποτελεί ιδανικό προορισμό για να απολαύσει κανείς τη φύση, την ηρεμία και ένα καλό φαγητό ή τον καφέ του στην τεράστια πλατεία του χωριού. Αν επιθυμεί να παρατείνει τη διαμονή του στην περιοχή, υπάρχουν μερικά δωμάτια προς ενοικίαση.

Το όνομά του  προήρθε από το μικρό οροπέδιο στο οποίο κτίστηκαν τα πρώτα του σπίτια, αλλά μια δεύτερη εκδοχή κάνει αναφορά στη λατινική λέξη campus (καταυλισμός), καθώς στο χώρο που είναι χτισμένο το χωριό, τον 4^ο αιώνα μ.Χ. γινόταν επεξεργασία χαλκού και το προσωπικό στεγαζόταν σε καταυλισμό. Κάποιοι τον αναφέρουν και ως Κάμπο Τσακίστρας, λόγω της γειτνίασης με την κοινότητα.

Ο Κάμπος Λευκωσίας υφίσταται από την Ενετοκρατία, κάτι που επιβεβαιώνεται και από την ύπαρξη πολλών ναών στην περιοχή, αλλά και της Μονής της Παναγίας των Ηλιακών του 15^ου αιώνα, αλλά αναπτύχθηκε ιδιαίτερα κατά την Αγγλοκρατία, οπότε και χτίστηκαν η εκκλησία, το δημοτικό σχολείο και το γεφύρι, με αποτέλεσμα να λειτουργήσει ο δρόμος Ξερού-Κάμπου-Κύκκου. Η αστυφιλία της δεκαετίας του 1970, δεν άφησε την κοινότητα ανεπηρέαστη, με πολλούς κατοίκους να φεύγουν για τα μεγάλα αστικά κέντρα του νησιού. Κατά το παρελθόν, στην περιοχή ανθούσε η υλοτομία και τα εργαστήρια επεξεργασίας ξύλου, που στη συνέχεια μετέφεραν την κατεργασμένη ξυλεία σε όλες τις επαρχίες του νησιού.

Στην πλατεία με τα τεράστια πλατάνια, εκτός από τις ταβέρνες και το καφενείο, υπάρχουν η Κρύα Βρύση, μια από τις πηγές του ποταμού που διασχίζει το χωριό. Μερικές από τις πηγές, είναι προσεγγίσιμες από κάποια σκαλιά που κατεβαίνουν στην ειδικά διαμορφωμένη κοίτη του. Μια πολύ μικρή γέφυρα οδηγεί από την άλλη πλευρά του ποταμού. Η Βρύση της Ανεφανής και η Βρύση των Στρεμμάτων βρίσκονται στα βόρεια του χωριού.

Η κύρια εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Κυριακό τον Αναχωρητή, μια εντυπωσιακή τρίκλιτη βασιλική του 1881, περιτριγυρισμένη από κέδρους και κυπαρίσσια. Ο ναός που είναι ο μεγαλύτερος ξυλόστεγος ναός σε ολόκληρη την Κύπρο, χτίστηκε στη θέση μικρής εκκλησίας που υπήρχε επί Φραγκοκρατίας. Από το εκκλησάκι αυτό σώζονται οι εικόνες του Χριστού, της Παναγίας, του Ιωάννου του Θεολόγου και του Αγίου Νικολάου. Στο δυτικό τμήμα του ναού, υπάρχει ξύλινο υπερώο με εξαιρετικές γλυπτές απεικονίσεις, ενώ το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι από ξύλο καρυδιάς και ανάμεσα στις εικόνες του, είναι και αυτή της Παναγίας των Ηλιακών. Η εκκλησία που ανακαινίστηκε το 2000, διαθέτει διώροφο μαρμάρινο καμπαναριό του 1932 με 3 καμπάνες, οι δυο από τις οποίες λειτουργούν με ηλεκτρισμό. Ο Άγιος Κυριακός έζησε τον 5^ο  αιώνα και γιορτάζει στις 29 Σεπτεμβρίου.

Το ξωκλήσι της Αγίας Βαρβάρας 10 χιλιόμετρα έξω από το χωριό και η Μονή της Παναγίας των Ηλιακών του 15^ου  αιώνα που καταστράφηκε επί Τουρκοκρατίας, κοντά στον κύριο δρόμο Κύκκου-Σταυρού της Ψώκας, συμπληρώνουν την εικόνα των θρησκευτικών σημείων ενδιαφέροντος.

Η εμβληματική Μονή Κύκκου που επισκέπτονται χιλιάδες κόσμου κάθε χρόνο, απέχει 10 περίπου χιλιόμετρα από το χωριό, ενώ κοντά της συναντάται και το Θρονί της Παναγιάς με τον τάφο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄και το τεράστιο άγαλμά του.

Στον Κάμπο Λευκωσίας υπάρχει πάρκο που χτίστηκε στην μνήμη νεαρού Καμπίτη που δολοφονήθηκε σε πολύ νεαρή ηλικία, αλλά και μνημείο ηρώων κοντά στον Άγιο Κυριακό τον Αναχωρητή.

Για όσους λατρεύουν τη φύση και το περπάτημα, το Μονοπάτι της Φύσης  Πάνθεα προσφέρει μια μοναδική διαδρομή μήκους 10,1 χιλιομέτρων, περνώντας μέσα από δάσος τραχείας πεύκης με πλούσια θαμνώδη βλάστηση.