Καμπιά Ορεινής

Τα Καμπιά Ορεινής βρίσκονται 26 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας στην ομώνυμη επαρχία της Κύπρου, κι απέχουν περίπου 45 χιλιόμετρα από τη Λάρνακα, περίπου 80 χιλιόμετρα από τη Λεμεσό, και σχεδόν 170 χιλιόμετρα από την Πάφο. Ο οικισμός κουρνιάζει μεταξύ τριών χωριών, του Αναλιόντα, του Πολιτικού Λευκωσίας, και της κοινότητας των Καπέδων.

Σε περίπου 500 υψόμετρο, το χωριό Καμπιά Ορεινής είναι χτισμένο πάνω σ’ ένα οροπέδιο των βουνών του δάσους Μαχαιρά, βλέποντας από τον κόλπο της Μόρφου εώς και τ’ ανατολικότερα χωριά της Λευκωσίας (μέχρι και τον κατεχόμενο Πενταδάχτυλο). Ο οικισμός βρίσκεται επίσης κοντά στο φράγμα Ταμασσού, κι έχει εκτείνεται σε μια πεδιάδα 13,2 τετραγωνικών χιλιομέτρων που βρέχεται από τον Πεδιαίο ποταμό. Σήμερα, εκτός από τις πολλές φυτείες με ελιές, αμυγδαλιές, ξηρικές καλλιέργειες με σιτηρά και μια πυκνή άγρια βλάστηση με πεύκα, έχουν αρχίσει να γίνονται προσπάθειες βιολογικής καλλιέργειας σε ειδικά διαμορφωμένα θερμοκήπια.

Ο παλιός οικισμός των Καμπιών Ορεινής ήταν χτισμένος δυτικά της σύγχρονης κοινότητας (που είναι οικοδομημένη παράλληλα στο δρόμο που οδηγεί από τους Καπέδες στη Λευκωσία), αν και σήμερα δεν υπάρχουν κάποια ίχνη του παρελθόντος του, παρά μόνο κάποια ερείπια και το μικρό ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου.

Η σημαντικότερη ιστορική περίοδος για τα Καμπιά Ορεινής συνδέεται με τη ζωή και τη θυσία του Εθνομάρτυρα Αρχιεπισκόπου Κυπριανού, του οποίου η μητέρα και κατάγονταν από το χωριό.  Οι σχέσεις του αδερφού της μητέρα του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού, με τη Μονή Μαχαιρά, τον οδήγησαν να λάβει μέρος στις ερανικές αποστολές του μοναστηριού στο εξωτερικό. Η φιλάνθρωπη πορεία του, είχε έπειτα σαν αποτέλεσμα να ιδρυθεί (απέναντι από την Αρχιεπισκοπή σε γη που ανήκε στο μοναστήρι του Μαχαιρά), η Ελληνική Σχολή που αρχικά αφιερώθηκε στην Αγία Τριάδα, και με το πέρας των χρόνων μετεξελίχθηκε στο σημερινό Παγκύπριο Γυμνάσιο. Σημάδια της σύνδεσής του με το χωριό αποτελούν σήμερα η καμπάνα – δωρεά της παλιά εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου,νη βρύση της κοινότητας, που οικοδομήθηκε με δικά του έξοδα, το 1818, και φυσικά η προτομή του Εθνομάρτυρα όπως και το μνημείο αναπαράστασης της θυσίας του, που συναντάται στην πλατεία των Καμπιών Ορεινής, μπροστά από την εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και δίπλα από την κοινοτική βιβλιοθήκη. Τέλος, η κοινότητα έδωσε κι αυτή τις δικές της μάχες κατά τη διάρκεια του Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ, καθώς εκείνη την περίοδο, αρκετοί από τους ντόπιους μεταφέρθηκαν στα κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς.

Σήμερα τα Καμπιά Ορεινής έχουν περίπου 500 μόνιμους κατοίκους, οι περισσότεροι από τους οποίους εργάζονται ως υπάλληλοι, γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Κατά το παρελθόν, στην κοινότητα ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένο και το πλέξιμο κοφινιών – καθώς επίσης υπήρχε μια μικρή βιοτεχνία στην περιοχή, αλλά εξέλειψε, ενώ λιγοστοί από τους ντόπιους ασχολούνται πλέον με την καλαθοπλεκτική ερασιτεχνικά. Στον οικισμό έχει επίσης δημιουργηθεί μια σύγχρονη βιολογική φάρμα, σύμφωνα με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής  Ένωσης, η οποία έχει βραβευτεί πολλές φορές για το έργο της, ενώ σ’ αυτή διοργανώνονται κάθε Κυριακή περίπατοι για τους επισκέπτες που θέλουν να συμμετάσχουν σε διάφορες δραστηριότητες του χωριού. Η κοινότητα φημίζονταν και για την παραγωγή μίας από τις καλύτερες κουμανταρίες σ’ όλη το νησί, αν και πια, λίγοι μόνο από τους ντόπιους ασχολούνται με την αμπελουργία. Επιπλέον, εκεί παράγεται αγνό ελαιόλαδο, το οποίο μάλιστα εξάγεται στο εξωτερικό με ονομασίες που φέρουν το όνομα του χωριού.

Στα Καμπιά Ορεινής υπάρχουν δύο εκκλησίες, ο βυζαντινός ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που βρίσκεται στον καινούριο οικισμό, και ο ναός του παλιού χωριού που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο. Στο χωριό υπάρχει δημοτικό σχολείο, ένα κατάστημα – αντικερί, μερικές ταβέρνες, καθώς κι ένα κοινοτικό πάρκινγκ για τους επισκέπτες.

Πριν από πολλά χρόνια στην περιοχή λειτουργούσε κι ένα ορυχείο χαλκού (στην περιοχή της Περιστερκάς), που άφησε στο πέρας του μια τεράστια φυσική λίμνη, αξιοθέατο φύσης για όσους κάνουν τη βόλτα τους στο χωριό, καθώς επίσης η ευρύτερη περιοχή ενδείκνυται για φυσιολατρικές εξερευνήσεις (όπως στην τοποθεσία Λόφοι των Αγγέλων, όπου στεγάζεται ένα πολυτελές resort), ακόμη κι αναρριχήσεις μέσα σε κατακόρυφες χαράδρες. Επιπρόσθετα, τα Καμπιά Ορεινής διασχίζουν αρκετά μονοπάτια της φύσης, κατά τη διάρκεια των οποίων συναντάται και το σπήλαιο (ή δρακοντόσπηλιο) που χρησιμοποιούσαν οι πρώτοι κάτοικοι για να μη τους βρουν οι επιδρομείς.