Γερακιές

Οι Γερακιές είναι χωριό της επαρχίας Λευκωσίας στην Κύπρο και απέχει 75 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από την ομώνυμη πόλη, 65 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού, 119 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λάρνακας και 98 χιλιόμετρα βορειοανατολικά  της Πάφου.

Ένας οικισμός αμφιθεατρικά χτισμένος σε υψόμετρο 925 μέτρων σε βουνοπλαγιά της καταπράσινης κοιλάδας της Μαραθάσας και κοντά στην εμβληματική Μονή Κύκκου και τον Καλοπαναγιώτη, οι Γερακιές  των 100 περίπου κατοίκων είναι ένα γραφικό χωριό με πλακόστρωτα δρομάκια και παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια. Λόγω του δροσερού κλίματος το καλοκαίρι και  του όμορφου και ήσυχου φυσικού περιβάλλοντος, είναι μια καλή ευκαιρία για μια εκδρομή μακριά από τα πολύβουα αστικά κέντρα.

Κατά το παρελθόν, η κοινότητα είχε αρκετούς κατοίκους, αλλά όπως και τα περισσότερα χωριά της κυπριακής υπαίθρου, χτυπήθηκε από την αστυφιλία της δεκαετίας του 1960-70. Τα παλαιότερα χρόνια οι ντόπιοι, καλλιεργούσαν αμυγδαλιές, συκιές, μηλιές και καρυδιές, απασχολούνταν με τις καλλιέργειες αμπελώνων, την παραγωγή κρασιού, ζιβανίας και παλουζέ, την παραγωγή πίσσας από τα πεύκα για το πίσσωμα των πιθαριών (με απομεινάρι το πησοκάμινο του χωριού) ή απασχολούνταν στα μεταλλεία Αμιάντου, Μαυροβουνίου-Χρωμίου και Φουκάσας. Όταν τα μεταλλεία έκλεισαν, πολλοί μετανάστευσαν στο εξωτερικό και σήμερα, οι εναπομείναντες κάτοικοι κατασκευάζουν και εμπορεύονται τον φημισμένο σουτζούκο, ροδόσταγμα από τριαντάφυλλα και παρασκευάζουν τραχανά.

Η μία εκδοχή για την ονομασία της κοινότητας αναφέρει ότι επί Φραγκοκρατίας οι φεουδάρχες της περιοχής εξημέρωναν τα πολλά γεράκια που ζούσαν στις πλαγιές για να τα χρησιμοποιούν στο κυνήγι, αλλά η επικρατέστερη εκδοχή κάνει λόγο για τους πολλούς ιερείς που ζούσαν εκεί. Γύρω από το χωριό υπήρχαν πολλοί οικισμοί, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Νικολάου, της Μηλιάς, του Αγίου Σωζόμενου, της Αγίας Τριάδας, των Δικόλων, του Χαρτζιά, της Δεξαμενής και άλλοι, με τον κάθε οικισμό να έχει ένα ή και δύο ιερείς. Κάθε φορά που συνεδρίαζαν όλοι μαζί, μαζεύονταν στις Γερακιές και στο τέλος υπέγραφαν ως «Εν ταις ιεραίς οικίαις», που κατέληξε στη σύνθετη λέξη «Γερακιές».

Στην περιοχή, κατά μήκος του δρόμου που οδηγεί στον Κύκκο και μετά το γεφυράκι, υπάρχει ταβέρνα-καφενείο και Πολιτιστικό Κέντρο, ενώ στην είσοδό του υπάρχει μνημείο αφιερωμένο στον αγνοούμενο Χαράλαμπο Αντωνίου από την τουρκική εισβολή του1974 .

Σημαντικά θρησκευτικά αξιοθέατα για τον οικισμό είναι η πετρόκτιστη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου με το επιβλητικό καμπαναριό που πήρε τη σημερινή της μορφή το 1915 και το πετρόκτιστο παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου, το οποίο βρίσκεται υπό την αιγίδα του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Παλιότερα, ο ναός ήταν πολύ μεγαλύτερος και ανήκε σε μοναστηριακό συγκρότημα που δημιούργησαν  ιερείς που εκδιώχθηκαν από την Συρία στο τέλος της Φραγκοκρατίας. Μέσα στο ιερό είχαν βρεθεί τα χρήματα με τα οποία χτίστηκε ο Άγιος Γεώργιος. Στο χωριό βρίσκεται και το αγίασμα του Αγίου Γεωργίου που αποκαλύφθηκε το 1971 μετά από όραμα που είδε μια γυναίκα της περιοχής. Επίσης, δίπλα από το ξωκλήσι του Αγίου Σωζομένου, προστάτη του παλιού οικισμού, συναντάται η Αγιόπετρα που χρησιμοποιούσε ο άγιος ως τόπο προσευχής και άσκησης και θεωρείται θαυματουργή για τα μικρά παιδιά.

Η Κάτω Βρύση, μια παμπάλαια πετρόκτιστη πηγή στη μέση ενός καταπράσινου τοπίου, περιστοιχισμένη από κλήματα και κερασιές, υδροδοτούσε την κοινότητα κατά το παρελθόν, ενώ στην τοποθεσία «Κόμμα» προσφέρεται πανοραμική θέα του χωριού. Τέλος, για όσους αγαπούν το περπάτημα,λίγο έξω από τις Γερακιές υπάρχει το κυκλικό Μονοπάτι της Φύσης Αριάδνη που φτάνει τα 4 περίπου χιλιόμετρα.