Αγλαντζιά

Η Αγλαντζιά βρίσκεται περίπου 6,5 χιλιόμετρα νότια από το κέντρο της Λευκωσίας στην ομώνυμη επαρχία της Κύπρου, και δίπλα από την κοινότητα Στροβόλου.

Όντας ανεξάρτητος δήμος από τα 1986, μετά από απόφαση δημοψηφίσματος, το λευκωσιάτικο προάστιο της Αγλαντζιάς είναι ημικατεχόμενο από την τουρκική εισβολή του 1974. Από τα 31 χιλιόμετρα της συνολικής της έκτασης, μονάχα τα 14 τετραγωνικά χιλιόμετρα είναι ελεύθερα και αξιοποιήσιμα, εκ των οποίων τα 9, αφορούν δασικά πάρκα. Επιπλέον, ο συγκεκριμένος δήμος έχει αδελφοποιηθεί με το δήμο Ζωγράφου της Αττικής, το δήμο Καλαμάτας, τον τομέα 3 του δήμου Ρώμης, και το δήμο Αζόφ της Ρωσίας, ενώ έχουν υπογραφεί πρωτόκολλα συνεργασιών και με τους άλλους δήμους και σύνολα του εξωτερικού. Σήμερα, μετρά περίπου 22000 μόνιμους κατοίκους, από τους οποίους οι 7000 είναι πρόσφυγες, με τους περισσότερους να εργάζονται είτε στην πρωτεύουσα, ή στην βιοτεχνική περιοχή του δήμου, που φιλοξενεί πάνω από 100 εργαστήρια.

Με το μεγαλύτερο τμήμα της να είναι χτισμένο κατά μήκος του παλιού δρόμου Λευκωσίας-Λάρνακας, κι επάνω σε δύο λόφους (με το λόφο στ’ αριστερά να βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή), για να προστατεύεται από τις επιδρομές κατά το παρελθόν η Αγλαντζιά, αποτελεί το πιο ψηλό και ακριτικό προάστιο της πρωτεύουσας του νησιού, καθώς επίσης διαθέτει εξαιρετικό κλίμα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Ιστορικά η κοινότητα υπήρχε ήδη από την τέταρτη χιλιετία π.Χ., καθώς στον επονομαζόμενο λόφο του «Άρωνα» ή λιονταρόβουνο, ανασκάφηκε ένας μεγάλος αριθμός τάφων της εποχής του Χαλκού. Οι μελετητές μάλιστα πιστεύουν, ότι γύρω από τους λόφους της Αγλαντζιάς προϋπήρξε κάποιος αρχαίος οικισμός, τον οποίο μεταγενέστερα διαδέχτηκε η ξακουστή πόλη της Λήδρας (και σήμερα οδός) της Λευκωσίας. Επιπρόσθετα, κοντά στη «νεκρή ζώνη» και μεταξύ των δύο πλευρών του νησιού, βρέθηκε κι ένα ιστορικό σπήλαιο, στο οποίο μάλλον λατρεύονταν κάποια νύμφη, όπως αποδεικνύεται από τα διάφορα ευρήματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη, με πιο σπουδαίο απ’ αυτά, τον «Κάνθαρο» – το σημερινό έμβλημα του δήμου. Επί Μεσαίωνα πάντως, στην περιοχή εντοπίζονταν κι ένας οικισμός, εν ονόματι Λευκομιάτης, ενώ περί τα τέλη της Φραγκοκρατίας, περιήλθε στην περιουσία οικογένειας ευγενών, η οποία και χάρισε στην κοινότητα τη σύγχρονη ονομασία της. Χαρακτηριστικά, στο λιονταρόβουνο βρέθηκαν τα ερείπια από το Μεσαιωνικό κάστρο Λα Κάβα, κτίσμα του 1385, που ανήκε στον βασιλιά Ιάκωβο Α’. Μετά την κατάκτηση της Κύπρου από τους Τούρκους, ξεκινά κι η παρακμή της Αγλαντζιάς, και μετατρέπεται σε αυτοτελή αγροτικό οικισμό (τέλη του 18^ου  αιώνα), ενώ στη συνέχεια η κοινότητα συμμετείχε ενεργά στον αγώνα της ΕΟΚΑ με πολλούς Αγλαντζιώτες να θυσιάζονται στο βωμό της ελευθερίας, όπως ο γνωστός ήρωας, Κυριάκος Καραολής. Τα διασκορπισμένα γύρω από τον οικισμό μνημεία πεσόντων και αγνοουμένων από την τουρκική εισβολή του 1974, θυμίζουν μέχρι και σήμερα τις δύσκολες εποχές που πέρασε η κοινότητα.

Έχοντας διατηρήσει το παραδοσιακό στοιχείο, αφού τα περισσότερα σπίτια του παλιού οικισμού ανάμεσα στα στενά της έχουν αναπαλαιωθεί, στις μέρες μας η Αγλαντζιά αποτελεί πόλο έλξη ντόπιων και τουριστών, όπου όλοι μαζί συνευρίσκονται σε μία από τις παραδοσιακές ταβέρνες της περιοχής, απολαμβάνοντας αυθεντικούς κυπριακούς μεζέδες. Από τις σύγχρονες οικοδομές, στους προσφυγικούς καταυλισμούς, κι από εκεί στη μικρή πλατεία της κοινότητας, που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια το σημείο συνάντησης όσων λατρεύουν τα ακούσματα της jazz μουσικής, με το Φεστιβάλ Aγλανjazz που διοργανώνεται κάθε χρόνο, ο επισκέπτης μαγεύεται από την αρμονική ζύμωση παλιού και νέου.

Δεν είναι όμως μόνο τα παραπάνω. Ο επισκέπτης κάνοντας μια βόλτα στην Αγλαντζιά μαγεύεται από το πλούσιο φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Στην κοινότητα υπάγονται  πολλά πάρκα , όπως και το πάρκο του Αγίου Γεωργίου, το δημοτικό πάρκο Αγλαντζιάς, καθώς και 45 ακόμη μικρότερα πάρκα και χώροι πρασίνου, με σημαντικότερο το Εθνικό Δάσος Αθαλάσσας, το οποίο και συστεγάζει το ομώνυμο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης.  Επιπρόσθετα, η συνοικία διαθέτει πολλές εκκλησίες και ξωκλήσια, με πιο γνωστά το ναό του Αγίου Γεωργίου (στο κέντρο της κοινότητας), ο οποίος κι ανεγέρθηκε από τον δραγουμάνο Χατζηγεωργάκι Κορνέσιο περί τα τέλη του 18^ου αιώνα, του Αποστόλου Ανδρέα, του Αγίου Νεκταρίου, του Αγίου Γεωργίου στην περιοχή της Αθαλάσσας, καθώς επίσης και τις εκκλησίες της Αγίας Βαρβάρας, της Αγίας Μαύρας, και της Παναγίας.

Στην Αγλαντζιά υπάρχουν αρκετά ξενοδοχεία, και κάθε είδους καταστήματα, ενώ παράλληλα εκεί λειτουργούν αρκετά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εδρεύουν δύο ιδιωτικοί κι ένας κρατικός τηλεοπτικός σταθμός , στεγάζεται το αρχηγείο της αστυνομίας  της Λευκωσίας, καθώς επίσης και το Ινστιτούτο Αγροτικής Έρευνας και το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Η Αγλαντζιά όμως, έχει ξεχωρίσει και στους πολιτιστικούς κύκλους του νησιού, εξαιτίας του Πολιτιστικού κέντρου «Σκαλί», που εκτός από ένα πολυβραβευμένο έργο αρχιτεκτονικά, διοργανώνει καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου συναυλίες,  εκθέσεις, συνέδρια, παραστάσεις και διαλέξεις. Στην περιοχή επίσης, εδώ και μια δεκαετία, αναβιώνει το διάσημο ευρωπαϊκό φεστιβάλ μπύρας, το Septemberfest – Nicosia Βeer Fun Festival. Τέλος, η κοινότητα αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για άλλους δήμους της Μεγαλονήσου, καθώς έχει προβλέψει με την κατασκευή ποδηλατόδρομων και χώρων στάθμευσης των ποδηλάτων, ενώ προσφέρει πάνω από 150 θέσεις δωρεάν παρκινγκ για όσους θέλουν να κάνουν τη βόλτα τους στην περιοχή.