Άγαλμα Ελευθερίας Λευκωσίας

Το Άγαλμα Ελευθερίας Λευκωσίας ένα από τα σπουδαιότερα αξιοθέατα πολιτισμού στην Κύπρο, βρίσκεται στην εντός των τειχών πόλη, στην οδό Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και σχεδόν απέναντι από το Υδραγωγείο Λευκωσίας.

Η ευρύτερη περιοχή είναι ο ιδανικός προορισμός για περιήγηση στη Λευκωσία, καθώς σε κοντινή απόσταση συναντώνται το Βυζαντινό Μουσείο Λευκωσίας και ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Ιωάννη, το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Κύπρου και δίπλα του το Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο, ενώ ακριβώς απέναντι συναντάται το Παγκύπριο Γυμννάσιο και η Σεβέρειος Βιβλιοθήκη

Ένα μνημείο που συμβολίζει τον αγώνα της Κύπρου για ανεξαρτησία από τη Βρετανία το 1955-59, το Άγαλμα Ελευθερίας Λευκωσίας ανεγέρθηκε το 1973 επί εποχής Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ και φιλοτεχνήθηκε από τον Ιωάννη Νοταρά, ενώ τα αποκαλυπτήρια θα γίνονταν στις 15 Ιουλίου του 1974, αλλά τα πρόλαβε η τουρκική εισβολή. Ο τότε θρησκευτικός και πολιτικός ηγέτης της Κύπρου Μακάριος, είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τα αποκαλυπτήρια του μνημείου θα γίνουν κατά την απελευθέρωση του νησιού από τους Τούρκους και μάλιστα, το άγαλμα για χρόνια ήταν καλυμμένο.

Η απόφαση για την ανέγερση του όμορφου και περίτεχνου οικοδομήματος με τα πολλαπλά νοήματα, πάρθηκε από το Μακάριο το 1957, όταν γνώρισε στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της εξορίας του το γλύπτη Νοταρά. Οι εργασίες για την κατασκευή του ξεκίνησαν το 1961 στην Αθήνα και ολοκληρώθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1970.

Στο ψηλότερο από τα 3 επίπεδα που είναι ανεπτυγμένο το μαρμάρινο μνημείο, αναπαρίσταται η Ελευθερία προσωποποιημένη, σε μεγαλύτερο μέγεθος από το πραγματικό, ντυμένη με κλασικό μανδύα και έχοντας το δεξιό της δείκτη ψηλά στον ουρανό.

Στο δεύτερο επίπεδο ακριβώς από κάτω της, 2 στρατιώτες με όπλα περασμένα στους ώμους τους, σηκώνουν τα σιδερένια κάγκελα από ένα κελί φυλακής.

Στο τρίτο και χαμηλότερο επίπεδο, οι απελευθερωμένοι άντρες, γυναίκες και παιδιά, βγαίνουν από το κελί και κατευθύνονται στις δύο σκάλες που υπάρχουν γύρω τους, μία στα αριστερά και μία στα δεξιά, άλλοι προσευχόμενοι στο Θεό και κοιτάζοντας τον ουρανό και άλλοι συζητώντας μεταξύ τους.

Οι συνολικά 17 ανθρώπινες φιγούρες του μνημείου, είναι μπρούτζινα αγάλματα που κατασκευάστηκαν από τη Φλωρεντία και που έχουν τοποθετηθεί σε μια πυραμίδα λευκού μαρμάρου, συμβολίζοντας τις αντιπροσωπευτικές ομάδες της κυπριακής κοινωνίας, το δάσκαλο, τον ιερέα, τη μάνα, την κόρη, τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ.

Το Άγαλμα Ελευθερίας Λευκωσίας, υπενθυμίζοντας στις νεότερες γενιές των Κυπρίων το αίμα που έχυσαν οι αγωνιστές για την ελευθερία, αναγνωρίστηκε επίσημα από τη βουλή των αντιπροσώπων ως το μνημείο του αγώνα της ΕΟΚΑ το 1987.