Τρεις Ελιές

Οι Τρεις Ελιές είναι χωριό της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο κι απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα βορειοδυτικά από την ομώνυμη πρωτεύουσα, 120 χιλιόμετρα από τη Λάρνακα, 70 χιλιόμετρα από την Πάφο, και 90 χιλιόμετρα από τη Λευκωσία.

Ο οικισμός των Τριών Ελιών είναι χτισμένος στις παρυφές του ποταμού Δράκοντα, παραπόταμου του Διαρίζου, και σε μέσο υψόμετρο περίπου 900 μέτρων και θεωρείται από τα τελευταία της επαρχίας Λεμεσού, ενώ φημίζεται για το πλούσιο σε αξιοθέτα φυσικό περιβάλλον του.

Στο παρελθόν ο οικισμός των Τριών Ελιών αποτελούσε τη βασικότερη δίοδο για τους ταξιδιώτες και τα καραβάνια των εμπόρων από τρεις επαρχίες του νησιού (Λευκωσία, Λεμεσός, Πάφος), οι οποίοι για να προσανατολίζονται πιο εύκολα ονομάτιζαν την κάθε περιοχή με βάσει κάποιο χαρακτηριστικό της. Σύμφωνα λοιπόν με την παράδοση, η ονομασία του χωριού οφείλεται στην ύπαρξη τριών ελαιοδέντρων, γεγονός που θεωρούνταν σπάνιο για το υψόμετρο της περιοχής.

Ιστορικά οι Τρεις Ελιές ήταν ένα από τα χωριά της Μαραθάσας που ανήκε σε Ενετούς από το 1489 εώς και το 1570, ενώ το επιστύλιο του εικονοστασίου της κεντρικής εκκλησίας του χωριού, του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, μαρτυρά την ύπαρξη του οικισμού κιόλας από τα τέλη της Φραγκοκρατίας (15^ος αιώνας). Επιπλέον, οι ντόπιοι υποστηρίζουν ότι στα πατρικά τους χώματα μαρτύρησε ο Άγιος Χαράλαμπος, εξού και στον ενοριακό ναό της Παναγίας της Χρυσοσωτήρας (προς τιμήν της οποίας γίνεται μεγάλη γιορτή 8 του Σεπτέμβρη) φυλάσσεται σήμερα λειψανοθήκη με οστό του Αγίου.

Λίγο πριν την είσοδο του οικισμού των Τριών Ελιών εντοπίζεται ο περίφημος κατσουνόπετρος, ο βράχος που θυμίζει κεφάλι πουλιού και με το που εισέλθει κανείς στο χωριό συναντά δύο πολύ παλιές εκκλησίες που βρίσκονται η μια δίπλα στην άλλη, τον κεντρικό ναό της Παναγίας τη Χρυσοσωτήρας και τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, του 15^ου αιώνα, καθώς επίσης δίπλα τους υπάρχουν και δύο πέτρινες βρύσες που τρέχουν νερό με το πατημα μιας πέτρας. Από τη μία πηγάζει ευεργετικό θειούχο νερό κι απ’ την άλλη δροσερό πόσιμο νερό. Βόρεια του οικισμού συναντώνται και δύο ξωκλήσια, του Προφήτη Ηλία, του 17^ου αιώνα, που «βλέπει» μέχρι και την Πάφο, και της Αγίας Παρασκευής.

Στις Τρεις Ελιές κάποιος μπορεί να επισκεφτεί το πατρικό σπίτι του αρχιεπίσκοπου Χρύσανθου (σημαντική προσωπικότητα επί Τουρκοκρατίας), το οποίο και φέρει τ’ όνομα του πατέρα του, εξού και η ονομασία «το σπίτι του Κονόμου».  Επίσης, το χωριό ενδείκνυται για λάτρεις της φύσης και της πεζοπορίας, καθώς από εκεί περνά το Μονοπάτι της Φύσης Ενετικά γεφύρια (νότια του οικισμού), που οδηγεί έξω από το χωριό Καμινάρια και το οποίο στο παρελθόν συνέδεε την Πάφο με την περιοχή της Μόρφου. Εκτός από τη μοναδική φυσική του ομορφιά, καθώς περνά παράλληλα από το ποτάμι, είναι ξακουστό και για τα τρία καλά διατηρημένα Ενετικά γεφύρια του, ενώ προς το τέλος του συνδέεται και με το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Επίσης, στο χωριό υπάρχουν αρκετά αιωνόβια δέντρα, όπως οι δύο πεύκοι (στην είσοδο της κοινότητας), και πολλοί άλλοι.

Οι Τρεις Ελιές μάλιστα εκτός των άλλων φιλοδοξούν να γίνουν το πρώτο οικολογικό χωριό στην Κύπρο μέσω μίας Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης, ενώ οι περί τους 20 μόνιμους κατοίκους του συνεχίζουν ν’ ασχολούνται με την καλλιέργεια μήλων, κερασιών, αχλαδιών και την αμπελουργία, καθώς επίσης οι λιγοστές νοικοκυρές φημίζονται για τα παραδοσιακά κεντήματα και τα σπιτικά γλυκά του κουταλιού τους. Τα Σαββατοκύριακα το ήσυχο καταπράσινο χωριουδάκι του Τροόδους αλλάζει όψη, γεμίζοντας από τουρίστες και όσους διατηρούν τις εξοχικές τους κατοικίες εκεί.

Στις Τρεις Ελιές λειτουργεί ένας μικρός ξενώνας και υπάρχουν τρία παραδοσιακά καφενεία, τ’ ένα πλάι στο άλλο, ενώ για φαγητό ο ταξιώτης πρέπει να μεταβεί σε άλλους κοντινούς οικισμούς, όπως το Φοινί και τον Πρόδρομο.