Μονή Τροοδίτισσας
Η Μονή Τροοδίτισσας είναι μια από τις σημαντικότερες εκκλησίες-μοναστήρια της Κύπρου και ένα από τα μεγαλύτερα στην επαρχία Λεμεσού.
Χτισμένη ανάμεσα στις Πάνω Πλάτρες και τον Πρόδρομο και ψηλότερα από όλες τις μονές της μεγαλονήσου σε υψόμετρο 1.380 μέτρων, φωλιασμένη σε καταπράσινο δάσος του Τροόδους όπως λέει και το όνομά της, η Μονή Τροοδίτισσας στέκει αγέρωχη ανά τους αιώνες υποδεχόμενη χιλιάδες προκυνητές από την Ελλάδα, την Κύπρο και χώρες του εξωτερικού.
Η ακριβής ημερομηνία, που χτίστηκε το μοναστήρι δεν είναι γνωστή, αλλά σύμφωνα με την παράδοση, δημιουργήθηκε μετά την περίοδο της Εικονομαχίας και περίπου το 10ο αιώνα μ.Χ.
Επί Εικονομαχίας, ένας μοναχός που είχε μαζί του μια εικόνα της Παναγίας, κατέφυγε στο Ακρωτήρι Λεμεσού και στην Μονή του Αγίου Νικολάου των Γάτων, το 762 μ.Χ. Ο μοναχός έμεινε εκεί μέχρι το 787, οπότε και μετά από όνειρο, η Παναγία του υπέδειξε να μεταφέρει την εικόνα στον τόπο, πάνω από τον οποίο θα έβλεπε στήλη φωτιάς, στο σπήλαιο που είναι σήμερα γνωστό ως «το Σπήλαιο της Τροοδίτισσας». Εκεί ασκήτεψε μαζί με έναν άλλο μοναχό και πέθανε στο σπήλαιο.
Το 990 μ.Χ. περίπου, ένας βοσκός διέκρινε φως ανάμεσα στα βράχια και φτάνοντας κοντά, είδε έξω από το σπήλαιο ένα καντήλι κρεμασμένο από τον βράχο να σιγοκαίει μπροστά από την εικόνα της Παναγίας. Έτσι, μετά από λίγο καιρό άρχισε να χτίζεται η Μονή Τροοδίτισσας.
Επί τουρκοκρατίας και συγκεκριμένα το 1585, το μοναστήρι υπέστη ολοκληρωτική καταστροφή χωρίς να μείνουν στοιχεία του από τη μεσοβυζαντινή περίοδο και τη φραγκοκρατία, ενώ πυρκαγιά ξέσπασε και το 1842 στους χώρους της μονής από ξεχασμένο αναμμένο κερί στο καθολικό, καίγοντας τα πάντα. Η μονή ανοικοδομήθηκε και πάλι στα τέλη του 19ου αιώνα.
Η σημερινή εκκλησία είναι ένας τρίκλιτος ναός βασιλικού ρυθμού με καμπαναριό, σαφώς μεγαλύτερος από τους προηγούμενους που υπήρχαν πριν τις πυρκαγιές και περιέχει πολύτιμες εικόνες συμπεριλαμβανόμενης και της εικόνας της Παναγίας από τη Μικρά Ασία. Μάλιστα, η εικόνα με την ασημένια επένδυση, θεωρείται μία από τις 70 εικόνες που ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς.
Η Παναγία Τροοδίτισσα, ονομάζεται αλλιώς και «Παναγία Ολυμπία» αφού γειτνιάζει με την ψηλότερη βουνοκορφή της Κύπρου, τον Όλυμπο, ενώ είναι γνωστή και ως «Παναγία η Αφροδίτισσα» αφού αντικατέστησε την Κυπρίδα Θεά Αφροδίτη, που κατοικούσε στην κορυφή του Ολύμπου.
Όπως και η Αφροδίτη, έτσι και η Τροόδιτισσα θεωρείται ότι φέρνει τη γονιμότητα σε στείρες γυναίκες. Σύμφωνα με την παράδοση, το 1864 μια μεγάλη γυναίκα που δεν μπορούσε πλέον να τεκνοποιήσει, επισκέφθηκε τη Μονή Τροοδίτισσας και παρακάλεσε τη Παναγία να της χαρίσει ένα παιδί. Η επιθυμία της γυναίκας εισακούστηκε και σαν ευχαριστία η γυναίκα προσέφερε στην Παναγία μια ασημένια ζώνη με μεγάλες πόρπες την οποία φορούσε κατά την εγκυμοσύνη της. Σήμερα, όποια γυναίκα δε μπορεί να τεκνοποιήσει, έρχεται στο μοναστήρι και δένει τη ζώνη γύρω από τη μέση της.
Μια άλλη παράδοση επίσης αναφέρει ότι ένα ζευγάρι που δε μπορούσε να κάνει παιδιά, έφτασε στη μονή και παρακάλεσε την Παναγία να τους βοηθήσει. Σαν αντάλλαγμα, το ζευγάρι υποσχέθηκε να αφιερώσει το παιδί στο μοναστήρι. Τελικά, ο γιος που γεννήθηκε, βαφτίστηκε στη Μονή Τροοδίτισσας και όταν το παιδί ενηλικιώθηκε, οι γονείς του το προσέφεραν στο μοναστήρι, τηρώντας την υπόσχεσή τους. Μετά από δέκα χρόνια επιστρέφοντας για να το εξαγοράσουν, έγινε ένα θαύμα. Καθώς βρίσκονταν στην εκκλησία, μία μεγάλη πέτρα έπεσε από τον τοίχο του ναού, η οποία θα σκότωνε τον νεαρό που στεκόταν από κάτω. Αμέσως η εικόνα της Παναγίας κινήθηκε από τη θέση της και σκέπασε το παιδί σώζοντάς το. Το παιδί ζώντας το θαύμα, έγινε μοναχός και παρέμεινε στο μοναστήρι μέχρι το τέλος της ζωής του. Η πέτρα παραμένει μέχρι σήμερα σφηνωμένη στην πίσω πλευρά της εικόνας και θεωρείται ότι θεραπεύει τα μικρά παιδιά από διάφορες ασθένειες.
Άλλα θαύματα που αποδίδονται στην Τροοδίτισσα είναι ότι αποτρέπει τις καταστροφές από το χαλάζι και σταματάει τις ανομβρίες.
Η λειτουργία της Μονής Τροοδίτισσας οφείλεται στο μοναχό Δαμασκηνό και το διάδοχό του Ηγούμενο Παγκράτιο και τη μετατροπή της από τον Μητροπολίτη Πάφου Λεόντιο από Ιδιόρρυθμο σε κοινοβιακού χαρακτήρα μοναστήρι τη δεκαετία του 1930.
Σήμερα η μονή είναι ανδρική με 10 περίπου μοναχούς και δέχεται χιλιάδες επισκέπτες, ενώ γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, την ημέρα Κοίμησης της Θεοτόκου.
Μονή Τροοδίτισσας
4812 Ιερά Μονή Τροοδιτίσσης
Τηλέφωνο: 00357 25421663, 00357 25991014.
Φαξ: 00357 25991036