Κάτω Αρόδες

Οι Κάτω Αρόδες είναι χωριό της επαρχίας Πάφου στην Κύπρο και απέχουν 28 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της ομώνυμης πόλης,  90 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού και 173 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας.

Χτισμένες σε υψόμετρο 600 μέτρων στο οροπέδιο της Λαόνας και κοντά στην άκρη του Εθνικού Δρυμού του Ακάμα, οι Κάτω Αρόδες είναι ένα σχεδόν εγκαταλελειμμένο χωριό με πολλά αμπέλια και υπάγεται στα αμπελοχώρια του νησιού. Μέχρι και την τουρκική εισβολή του 1974, το χωριό ήταν κυρίως τουρκοκυπριακό και από τότε που το εγκατέλειψαν οι κάτοικοί του για τις κατεχόμενες περιοχές της βόρειας Κύπρου, έχει εγκαταλειφθεί σε μεγάλο βαθμό. Το τζαμί χωρίς μιναρέ στέκει ακόμα, υπενθυμίζοντας το πληθυσμιακό παρελθόν της περιοχής.

Οι πηγές αναφέρουν ότι  ως οικισμός υφίσταται από την μεσαιωνική περίοδο με την ονομασία «η Ρόδος», λόγω του ότι αποτέλεσε ιδιοκτησία των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ, της οποίας η έδρα ήταν μέχρι το 1522 στο νησί της Ρόδου. Εξ ου και το σημερινό Αρόδες.

Πολύ κοντά στο χωριό, στο 1 περίπου χιλιόμετρο βρίσκονται οι Πάνω Αρόδες, στις οποίες ο επισκέπτης θα δει την εκκλησία αγίου Καλανδίωνα, κτίσμα του 18^ου αιώνα που βρίσκεται πάνω στην πλακόστρωτη πλατεία και πολύ κοντά στο παραδοσιακό καφενείο. Η συγκεκριμένη εκκλησία αποτελεί την μοναδική στον κόσμο που έχει αφιερωθεί στον εν λόγω άγιο που γιορτάζει στις 26 Απριλίου και ήταν ένας από τους 300 Αλαμάνους Αγίους που ήρθαν στη Κύπρο κατά τον 7^ο αιώνα, μετά τις επιδρομές των Σαρακηνών στην Παλαιστίνη. Λίγο έξω από το χωριό, υπάρχει και το αγίασμά του.

Ο Άγιος Καλανδίωνας ήρθε στη μεγαλόνησο να ασκητέψει μαζί με άλλους δύο, τον Άγιο Αγάπιο και τον Άγιο Βαρλαάμ, των οποίων οι μαρμάρινες λάρνακες (σαρκοφάγοι) βρίσκονται δίπλα από την εκκλησία. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, οι δύο σαρκοφάγοι ανήκουν στον Άγιο Αγαπητικό και τον Άγιο Μισητικό. Κατά το παρελθόν, οι ερωτευμένοι πήγαιναν στον ιερέα του χωριού, ο οποίος έξυνε σκόνη από το κάλυμμα της λάρνακας του Αγίου Αγαπητικού, την έριχνε μέσα σε αγιασμένο νερό ή στο φαγητό και την έδινε για να την προσφέρουν στον ανεκπλήρωτό τους έρωτα. Από την άλλη, όσοι ήθελαν να αλλάξουν τη γνώμη των γονιών τους σχετικά με το γάμο τους ή και να προκαλέσουν ερωτική αποστροφή, έπαιρναν σκόνη από το κάλυμμα της λάρνακας του Αγίου Μισητικού.

Στις Κάτω Αρόδες ξεχωρίζει το λευκό κοινοτικό γραφείο που θυμίζει εκκλησία του 18^ου αιώνα, χωρίς το καμπαναριό της.

Πολύ κοντά στην κοινότητα και συγκεκριμένα στα 10 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά, συναντάται το φαράγγι Άβακα, το πιο γνωστό στην Κύπρο με μήκος 2 χιλιομέτρων και απότομους βράχους στις 2 πλευρές του που φτάνουν μέχρι τα 80 μέτρα ύψος. Εκεί κοντά είναι και πολλές από τις πανέμορφες παραλίες του νησιού, όπως η παραλία της Λάρας.