Παχύαμμος Τηλλυρίας

Το χωριό Παχύαμμος Τηλλυρίας βρίσκεται στην επαρχία Λευκωσίας, κι απέχει περίπου 200 χιλιόμετρα από την ομώνυμη πρωτεύουσα, 130 χιλιόμετρα από τη Λεμεσό, 180 χιλιόμετρα από τη Λάρνακα, και 60 χιλιόμετρα από την Πάφο.

Σε απόσταση μόλις 40 χιλιομέτρων μακριά από τα τουρκικά εδάφη, το χωριό είναι χτισμένο 2.5 χιλιόμετρα από τη θάλασσα για να προστατεύεται από τις πειρατικές επιδρομές. Η κοινότητα Παχύαμμου Τηλλυρίας δημιουργήθηκε επίσημα μετά το 1931. Αρχικά υπήρχαν δύο οικισμοί, το Κολοκάππι με την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη και το Χαλλέρι με την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, η οποία και σώζεται μέχρι σήμερα, στην τοποθεσία όπου εντοπίζεται ο σημερινός οικισμός.  Κατά το παρελθόν, οι κάτοικοί τους ζούσαν σχεδόν κρυμμένοι πίσω από το βουνό μην τύχει και τους δουν οι Τούρκοι, ενώ ταυτόχρονα υπήρχε στρατός με όπλα που επέβλεπε την περιοχή.

Η ονομασία του χωριού πιθανότατα σχετίζεται με την αφθονία αλλά και το πάχος της άμμου στην ευρύτερη περιοχή. Σήμερα, στο χωριό Παχύαμμος Τηλλυρίας διαμένουν περίπου 30 μόνιμοι κάτοικοι, αφού από το 1963 οι περισσότεροι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους με το κλείσιμο του οδοφράγματος των Κοκκίνων (αν και έχει ανοίξει πια το οδόφραγμα Λιμνίτη). Στο χωριό καλλιεργούνται διάφορα λαχανικά. Τα παλιότερα χρόνια φημίζονταν για τα αμύγδαλα και τα σύκα του, αλλά πλέον έχει εκλείψει αυτή η ασχολία, αφού το εμπόριο φρούτων και λαχανικών σταμάτησε μετά την τουρκική εισβολή του 1974.

Το χωριό Παχύαμμος Τηλλυρίας διαθέτει και μια όμορφη μεγάλη αμμουδιά, την παραλία Παχύαμμου, καθώς επίσης υπάρχουν αρκετά διαμερίσματα για ενοικίαση καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Δίπλα ακριβώς από τα φυλάκια της εθνικής φρουράς ξεπροβάλλει η επιβλητική η εκκλησία του Αγίου Ραφαήλ, που η θεραπεία του Νεόφυτου Σωκράτους το 1987 ήταν η αφορμή για την κατασκευή του.  Ο ναός του Αγίου Γεωργίου από την άλλη, ο οποίος κι αποτέλεσε τον πρώιμο ενοριακό ναό του χωριού,  αφού βομβαρδίστηκε από τους Τούρκους, το 1992 αναστηλώθηκε.

Η επίσκεψη σε μια καθαρά Ακριτική περιοχή που δοκιμάστηκε σκληρά κατά το παρελθόν, σίγουρα αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία για τον κάθε επισκέπτη του νησιού της Αφροδίτης. Από την Πάφο χρειάζεται κανείς δύο ώρες για να προσεγγίσει το χωριό Παχύαμμος Τηλλυρίας, κάνοντας μια διαδρομή κουραστική, αλλά γύρω από ένα ιδιαίτερο βουνίσιο περιβάλλον που μένει ανεξίτηλο στη μνήμη του κάθε ταξιδιώτη.