Λαζανιά

Το χωριό Λαζανιά ή Λαζανιάς βρίσκεται στην επαρχία Λευκωσίας που απέχει περίπου 40 χιλιόμετρα από την ομώνυμη πρωτεύουσα της Κύπρου, 60 χιλιόμετρα από τη Λεμεσό, 70 χιλιόμετρα από τη Λάρνακα, και 120 χιλιόμετρα από την Πάφο.

Πάνω στην οροσειρά του Τροόδους μεταξύ πολλών μικρών οικισμών του νησιού της Αφροδίτης κουρνιάζει το γραφικό χωριό Λαζανιά και αφήνει το νου του κάθε επισκέπτη που θα το περιδιαβεί να ταξιδέψει στα παλιά χρόνια. Σε απόσταση αναπνοής από τον οικισμό του Φικάρδου, που έχει ανακηρυχτεί στο σύνολό του ως μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, και την ξακουστή Μονή Μαχαιρά, το χωριό μετρά μία και μοναδική μόνιμη κάτοικο.

Η ιστορία και η ονομασία του χωριού Λαζανιά είναι αλληλένδετη με την ίδρυση της Μονής Μαχαιρά (1160). Κατά το παρελθόν στην ευρύτερη περιοχή υπήρχαν πολλοί μικρότεροι οικισμοί με τους κατοίκους τους να ζουν κατά φατρίες. Έπειτα από πρωτοβουλία μοναχών της Μονής, τελικά όλοι οι συνοικισμοί συνενώθηκαν και δημιουργήθηκε το σημερινό χωριό. Στην πορεία το χωριό, μαζί με άλλα της περιοχής δόθηκαν ως μετόχια στη δυναστεία των Κομνηνών. Με την εφαρμογή του φεουδαρχικού συστήματος από τους Λουζινιανούς κατακτητές (1192 – 1489) καταργηθήκαν ότι προνόμια και μετόχια είχε η Μονή και ο οικισμός δόθηκε σαν φέουδο σε κάποιον από τους Λουζινιανούς. Τότε οι κάτοικοι της Πιτσιλιάς  εξεγέρθηκαν, με αποτέλεσμα να «πάρουν τον τόπον οι Λαζανιάδες ( δηλαδή οι Λουζινιανοί)» , εξού και η τωρινή ονομασία του χωριού.

Σήμερα μια βόλτα στο χωριό Λαζανιά επιστρέφει τον περιηγητή πίσω στη δεκαετία του 1900, όταν μέσα από λιθόστρωτα δρομάκια ξεπηδούσαν πλινθόκτιστα σπίτια με κεραμιδένιες στέγες , αφού οι περισσότερες κατοικίες στον οικισμό αν και έχουν αναπαλαιωθεί, διατηρούν αυτά τα χαρακτηριστικά. Το κόσμημα και βασικό αξιοθέατο του χωριού αποτελεί ο ναός του Αγίου Γεωργίου με το πολύ ξεχωριστό καμπαναριό, ενώ στο εσωτερικό του διαθέτει και τρία πιθάρια (θαμμένα στο έδαφος), για την καλύτερη ακουστική κατά τη διάρκεια της λειτουργίας.

Το χωριό ξαναζωντανεύει κάθε Κυριακή, οπότε και πολλοί κάνουν μια βόλτα για να γευτούν οφτό κλέφτικο στο εστιατόριο που υπάρχει εκεί και λειτουργεί μόνο για τη μέρα, αλλά υπάρχουν και παραδοσιακά σπίτια προς ενοικίαση για όσους επιθυμούν να ζήσουν μια πιο μοναχική εμπειρία στην κυπριακή ύπαιθρο. Τέλος, διοργανώνονται λογής εκδηλώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου από την Top of FormΚίνηση Πρωτοβουλίας και Αλληλεγγύης Λαζανιά, η οποία και προσπαθεί να διαδώσει την ομορφιά και τη σπουδαιότητα του τόπου.